เข้าสู่ระบบ

แสดงเวอร์ชันเต็ม : สุขภาพจิตน่ารู้



*8q*
07-09-2009, 09:14 PM
นิภา ผ่องพันธ์ โรงพยาบาลสวนปรุง
กร๊าฟอารมณ์
อารมณ์ เป็นความรู้สึกที่ตอบสนองต่อสิ่งเร้า เป็นสภาพของจิตใจที่ขึ้น – ลง อันเนื่องมากจากมีสิ่งเร้ามากระตุ้น แต่ละบุคคลมีวิธีการตอบสนองสิ่งเร้าชนิดเดียวกันไม่เหมือนกัน ขึ้นอยู่กับบุคลิกภาพ ความสนใจ ประสบการณ์ การอบรมเลี้ยงดู ความสามารถในการควบคุมตัวเอง และสิ่งเร้าเดียวกันที่มากระทบกับบุคคลเดียวกัน แต่ต่างวาระ ต่างเวลา ต่างสถานที่ ก็ทำให้อารมณ์แตกต่างกันไป เช่น เวลาเจ็บปวดกับเวลาปกติยามที่งานมาก ๆ กับในยามที่ว่างอยู่ ย่อมมีอารมณ์ต่างกัน
อารมณ์ของแต่ละคนย่อมแตกต่างกันตามบุคลิกภาพ บางคนก็เป็นคนเจ้าอารมณ์เดี๋ยวอารมณ์ร้าย ขึ้น ๆ ลง ๆ เหมือนเส้นกราฟ อารมณ์ร้อนโกรธเส้นกราฟก็สูงขึ้น โกรธมากชนิดว่าสุดขีดเส้นกราฟก็สูงมาก พออารมณ์ดีเส้นกราฟก็ลดลง แล้วก็กลับพุ่งขึ้นไปอีก ในวันหนึ่ง ๆ เส้นกราฟของอารมณ์นี้ขึ้นลง ๆ เป็นร้อยครั้งพันครั้ง ถ้าเป็นอย่างนี้รับรองได้เลยว่าคนอยู่ข้าง ๆ หนีหมด
วิธีการที่จะควบคุมอารมณ์หรือเอาชนะอารมณ์ที่ขึ้น ๆ ลง ๆ เดี่ยวดีเดี๋ยวร้ายที่แสนจะไม่มั่นคงนี้ก็คือ การหาความสงบสุขให้กับใจของเรา ความสงบสุขนั้นจะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อเรารู้จักควบคุมตัวเอง รู้ว่าอะไรควรทำ อะไรไม่ควรทำ เมื่อทำไปแล้วจะได้ประโยชน์อะไร ถ้าเราทำจิตใจให้สงบนิ่งเราจะมองสิ่งต่าง ๆ อย่างมีสติ มองสิ่งที่มากระทบทำให้อารมณ์เราปั่นป่วนในแง่ดี เมื่อใดมีผู้มาว่าร้ายหรือทำให้เราต้องทุกข์ เจ็บปวด ให้หมั่นถามตัวเองว่าถ้าเราโกรธ เราจะได้อะไรบ้าง ลองส่องกระจกดูหน้าตัวเองทุกครั้งที่มีอารมณ์โกรธ มันน่าดูแค่ไหนและให้ถามตัวเองว่า ถ้าเรากำลังโกรธอยู่เกิดต้องหัวใจวายตายตอนที่กำลังโกรธอยู่นี้ เราจะไปได้ดีหรือไม่ ขึ้นสวรรค์หรือลงนรก เราอยากไปอย่างไหนล่ะ ? เลือกเอาเอง
การรู้จักระงับอารมณ์ที่รุ่มร้อนไม่คงเส้นคงวาให้มีความสงบมั่นคงได้ด้วยการนั่งสมาธิ มองคนในแง่ดีและแผ่เมตตาให้ ซึ่งเป็นการยกโทษอโหสิกรรมไม่ถือโกรธ ไม่ผูกใจอาฆาตพยาบาท ไม่เกลียด ไม่ถือสา ถ้าเราทำได้อารมณ์ที่รุ่มร้อนเดี๋ยวดีเดี๋ยวร้ายก็จะค่อย ๆ สงบเยือกเย็นลง สามารถควบคุมสติอารมณ์ไว้ได้ เกิดความสุขถึงแม้ว่าจะมีสิ่งใด ๆ มากระทบเราจะมีผู้ใดมาติเตียนว่าร้ายเรา เราก็ยังคงเป็นตัวเรา สงบ เยือกเย็น ไม่ทุกข์ร้อนกับสิ่งนั้นไม่ตกอยู่ภายใต้อารมณ์ที่กดดันให้อารมณ์เร่าร้อนเป็นฟืนเป็นไฟ หาความสุขสงบไม่ได้
จะเห็นได้ว่าอารมณ์โกรธนั้นมีพลังยิ่ง มันจะบดบังความดีงามของอีกฝ่ายหนึ่งเสียสิ้น จะทำให้เกิดอารมณ์เกลียดเข้มข้นกว่าในยามที่อารมณ์ปกติ อารมณ์โกรธนี้เป็นเหตุที่นำความหายนะและบั่นทองสัมพันธภาพที่ดีงามที่เราได้ใช้เวลาสร้างขึ้นมาเป็นเวลานาน ให้ขาดสะบั้นลงภายในพริบตาเดียวเท่านั้น
ดังนั้น ก่อนที่เราจะโกรธแสดงอารมณ์ก้าวร้าวกับใครสักคนหนึ่ง ลองหยุดคิดถึงผลเสียที่จะได้รับและระลึกถึงความดีที่เขาเคยทำไว้สักนิดแล้วจึงค่อยตัดสินใจว่าควรแสดงความเป็นคนเจ้าอารมณ์ออกมาหรือไม่ โปรดระลึกไว้เสมอว่าคนที่ไม่หวั่นไหวต่อกระแสลม สามารถยึดลำตัวให้ตรงสู้กับกระแสลมได้โดยไม่หวั่นไหวด้วยใจทีสงบ เยือกเย็นและมั่นคงแล้ว ผู้นั้นจะเป็นคนที่ประเสริฐที่สุดและเป็นผู้ชนะอย่างแท้จริง ถึงแม้ว่าบางครั้งเราจะรู้สึกว่าแรงกดดันที่มากระทบนั้น ทำให้เราขุ่นใจคับข้องใจ ทุกข์ทรมานก็ตาม
เมื่อใดที่ท่านรู้สึกว่าแรงกดดันที่มากระทบนั้นช่างน้อยนิดเมื่อเทียบกับคนอื่น เมื่อนั้นเราอาจจะเกิดกำลังใจ มีสติระลึกได้ เกิดความรู้สึกแผ่เมตตาต่อบุคคลที่ทำให้อารมณ์เราหงุดหงิดเร่าร้อนดังไฟเผาไหม้เย็นลงได้ ความเป็นเจ้าอารมณ์ก็ลดน้อยลงและหายไปในที่สุด


แคทครับ <!-- / message --><!-- sig -->