คำถามธรรมะ

[Vipawee]

ขอให้ท่านผู้รู้ช่วยตอบคำถามธรรมะหน่อยค่ะ

1. พระพุทธเจ้าตรัสเรียกอะไรว่า "อสรพิษ"
2. ในทางธรรมคำว่า "พญามาร" คืออะไร ?
3. " "บ่วงแห่งมาร" "

ขอบพระคุณทุกท่านที่เข้ามาตอบค่ะ เพราะตอบไปหลายรอบแล้วยังไม่ผ่านสักครั้ง

[D E V]

สวัสดีคับ คุณ Vipawee

คำถามเหล่านี้เป็นข้อสอบหรอคับ
ถ้าเป็นข้อสอบก็ต้องดูเนื้อหาที่คุณ Vipawee เรียนด้วยอ่ะคับ
ว่าที่มาของคำถามเหล่านี้เกี่ยวเนื่องกับส่วนใด

ทั้งนี้ เพราะความหมายที่คุณ Vipawee ถามมานั้น
มีจำแนกย่อยตามนัยยะต่างๆ อยู่เหมือนกัน
บางส่วนก็มีนัยยะในทำนองเดียวกัน เพียงแต่แยกปลีกย่อยออกไป
บางอย่างก็มีนัยยะที่กว้างขวางออกไป

อย่างเช่น อสรพิษ ในพระสูตรจะหมายถึง กาม
ทรงแสดงไว้ว่า กามทั้งหลายเปรียบด้วยอสรพิษ
ในขณะที่บางพระสูตร จะแสดงไว้ว่า อลคัททูปมปริยัติ
คือปริยัติเปรียบเหมือนอสรพิษ
หากเป็นการศึกษาเพื่อโอ้อวดว่าเก่ง หรือเพื่อลาภสักการะ
เป็นต้น

คำว่ามารนี้ก็มีแยกย่อยออกไป
เช่น กิเลสมาร อภิสังขารมาร ขันธมาร มัจจุมาร
และเทวปุตตมารหรือคำว่าพญามาร อย่างเช่น วสวัตดีมาร
ก็เปรียบดังผู้ที่แทรกแซงขัดขวางการบำเพ็ญความดี
เหนี่ยวรั้งไว้ไม่ให้หลุดพ้นไปจากอำนาจกาม
เป็นต้น

บ่วงแห่งมาร ก็มีแสดงไว้เช่น
มาตุคามนี้แหละเป็นบ่วงรวบรัดแห่งมาร
หรือ ผู้ที่ตกอยู่ในอำนาจของกาม ของสิ่งที่น่าใคร่น่าพอใจ
เช่น รูป ธรรมารมณ์ทั้งหลาย ที่ชวนให้กำหนัด
ก็เหมือนตกอยู่ในบ่วงร้อยรัดของมาร
เป็นต้น


ดังนั้น ที่ว่าตอบไปหลายรอบแล้วไม่ผ่านซะที
นี่ตอบว่าอะไรบ้างคับ ?
ลองเอาคำตอบที่ว่าไม่ถูกนั้นมาดูกันนะคับ
และถ้าให้ดี ต้องทราบถึงเนื้อเรื่องที่คุณ Vipawee ได้ศึกษาอยู่
จะได้ทราบว่าคำถามเหล่านั้นเกี่ยวเนื่องกับเรื่องใด ส่วนใด อ่ะคับ



8) เดฟ

[Vipawee]

ขอบคุณมากค่ะพี่เดฟ อนุโมทนาจ้ะ วี เอามาให้ดู ที่ ตอบ ไปเมื่อวานค่ะ

ความพยายามอยู่ที่ไหน ความพยายามอยู่ที่นั่น
ตอบคำถามพ่อกบค่ะ

1.พระพุทธเจ้าตรัสเรียก "ความโกรธ" ว่า "อสรพิษ"
เพราะ ความโกรธคืออสรพิษร้าย ที่ร้ายกว่าพิษของสัตว์ไดๆ อสรพิษมีแต่จะทำร้ายตนและผู้อื่น

2.ในทางธรรม "พญามาร" มี 2 ลักษณะ คือ รูปธรรม
กับนามธรรม
รูปธรรม คือ เทพในชั้นสูงสุด
นามธรรม คือมาร ทั้ง 5

พญามาร ที่เป็นเทวบุตรมารหรือท้าววัสสวัตตีมาร ยังอยู่ในอำนาจกิเลส แต่พญามารหมายถึงผู้ปล่อยมาร 5 ฝูงมามีกิเลสมารเป็นต้น
1. กิเลสมาร คือ กิเลสซี่งทำให้เรามีความประพฤติและนิสัยไม่ดีต่างๆ
2. ขันธมาร คือ ร่างกายและจิดใจของเรา ซี่งบกพร่องแล้วเป็นมารผลาญตัวเอง
3. อภิสังขารมาร คือ ความประพฤติไม่ดีในอดึตของเรา เป็นมารตามมาล้างผลาญ
4. เหวบุตรมาร ได้แก่ ลูกหลานพญามารตลอดจนคนพาล คนชั่ว ที่มาขัดขวางการทำงาน หรือการทำความดีของเรา
5. มัจจุมาร คือ ความตายที่ตัดโอกาสทำความดีของเราต่อไป

3."บ่วงแห่งมาร" ก็คือ บุตร สามี ภรรยา ทรัพย์สิ
บุตร เป็นบ่วงผูกคอ
สามีภรรยา เป็น บ่วงผูกมือ
ทรัพย์สิน เป็นบ่วงผูกเท้า
เวลาคนตาย จึงผูกคอ มือ และเท้า
แต่ในอรรถกถาจารย์ ท่านกล่าวไว้ว่า
ความเพลิดเพลินในรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ธรรมารมณ์
ผู้ที่หลงเพลิดเพลินอยู่
ชื่อว่า ติด "บ่วงแห่งมาร"

พ่อกบ..ถูกหรือป่าวหนอ สาธุ สาธุ สาธุ ถูกเถ้อ

- - - ยังไม่ถูกจ้ะ...
ความโกรธ พระพุทธเจ้าตรัสเรียกว่า "อัคคิ" คือ ไฟ
เพราะมันป็นของร้อนนั่นเอง
แต่ตามคำถามนี้
สมัยนึง พระพุทธเจ้าทรงชี้ของสิ่งนึงให้พระอานนท์ดู และตรัสถามว่า
ดูกร อานนท์ เธอเห็นอสรพิษนั่นไหม ?
พระอานนท์ทูลว่า เห็นพระเจ้าข้า

- -- พระพุทธเจ้าตรัสสอนว่า
ผู้ใดจักสำรวมจิตไว้ได้ดี ผู้นั้นจักพ้นจากบ่วงแห่งมารได้
มารและบ่วงแห่งมารนี้ เกี่ยวข้องอยู่ในชีวิตประจำวันของเรานี่แหละ
ลองค้นหาคำตอบดูใหม่นะ

- - - คำตอบตามข้อ 3 ยังไม่ถูกดีจ้ะ...

ขอให้พยายามต่อไปนะจ๊ะ ลูกวีคนเก่ง ผู้มีความเข้มแข็งอดทน...
ความหวังย่อมอยู่ไม่ไกลเกินเอื้อมจ้ะ

[D E V]

ในกรณีนี้ อสรพิษร้าย คงจะหมายถึงถุงทรัพย์ที่โจรขโมยเค้ามาและทำหล่นไว้
เมื่อพระองค์ทอดพระเนตรเห็น จึงทรงถามพระอานนท์ว่า เห็นอสรพิษนั้นไหม

และบ่วงของมารในที่นี้
ก็คงจะหมายถึง กามคุณ อันได้แก่ รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส น่ะคับ
ซึ่งเมื่อสำรวม ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ดีแล้ว
ก็ไม่ถูกร้อยรัดติดข้องในกามคุณทั้งหลายอ่ะคับ





8) เดฟ

[Vipawee]

ขอบคุณมากค่ะพี่เดฟ...ไม่ได้เป็นข้อสอบหรอกค่ะ เพียงแต่พ่อกบให้ตอบพอเราตอบถูกท่านจะมีความสุขคือท่านอายุเยอะแล้ว คงเหงานะค่ะอะไรที่ทำให้ท่านถูกใจและมีความสุขวี จะทำค่ะ สิ่งที่สำคัญ วี ได้ความรู้ด้วย อนุโมทนากับพี่เดฟด้วยจ้ะ

พญามาร ละ ตอบอย่างไรค่ะ ใช่ที่ วี ตอบไปแล้วหรือป่าว

[D E V]

อนุโมทนากับคุณ Vipawee และพ่อกบด้วยนะคับ

พญามาร หากตามความหมายที่แสดงไว้
ก็คือเทวปุตตมาร หรือพญาวสวัตดีมาร
ซึ่งแสดงไว้ว่าเป็นเทพในสวรรค์ชั้นปรนิมมิตวสวัตตี
เป็นบุคคลผู้ซึ่งคอยขัดขวางการบำเพ็ญความดี
เหนี่ยวรั้งไว้ไม่ให้หลุดพ้นกิเลสกามทั้งหลายนั่นเองคับ



8) เดฟ