ธาตุวิภังคสูตร

ธาตุวิภังคสูตร : สูตรว่าด้วยการแจกธาตุ




บทสรุป

พระผู้มีพระภาคเสด็จจาริกไปในแคว้นมคธ เสด็จแวะพัก ณ
กรุงราชคฤห์ ทรงอาศัยที่อยู่ของช่างหม้อชื่อภัคคะพักแรมคืน .
ตรัสแสดงธรรมแก่กุลบุตรชื่อปุกกุสาติผู้บวชอุทิศพระองค์
แต่ไม่รู้จักพระองค์โดยใจความสำคัญ คือ:-

บุรุษนี้มีธาตุ ๖ , มีอายตนะสำหรับถูกต้อง ๖,
มีความท่องเที่ยวไปแห่งใจ ๑๘ อโนปวิจาร ), มีธรรมที่ควรตั้งใจไว้ในใจ ๔ ,
บุคคลตั้งอยู่ในธรรมที่ควรตั้งไว้ในใจแล้ว กิเลสย่อมไม่เป็นไป เมื่อกิเลสไม่เป็นไป
ก็เรียกได้ว่า มุนีผู้ระงับ, ไม่ควรประมาทปัญญา , ควรตามรักษาสัจจะ ,
ควรเจริญการสละ, ควรศึกษาความสงบ แล้วได้ตรัสอธิบายรายละเอียด.

๒. ในการแจกรายละเอียด ทรงแสดงธาตุ ๖ ดิน , น้ำ , ไฟ,ลม ,
อากาศ , วิญญาณ ; อายตนะ สำหรับถูกต้อง ๖ คือ ตา, หู , จมูก , ลิ้น, กาย , ใจ ;
มโนปวิจาร ๑๘ คือความท่องเที่ยวไปแห่งใจในโสมนัส ( ความดีใจ ) ๖ ในโทมนัส (
ความเสียใจ ) ๖ ในอุเบกขา ( ความรู้สึกเฉย ๆ ) รวมเป็น ๑๘ ; ธรรมที่ควรตั้งไว้ในใจ
๔ คือ ปัญญา , สัจจะ , จาคะ ( การสละกิเลส ) , และอุปสมะ ( ความสงบระงับ ).
แล้วตรัสอธิบายแต่ละข้อโดยพิสดารต่อไปอีก โดยเฉพาะวิญญาณ ตรัสอธิบายว่า
ได้แก่สิ่งที่รู้แจ้งสุข ทุกข์ และไม่ทุกข์ไม่สุข ( ดูมหาเวทัลลสูตรเทียบดูด้วย
ในพระสุตตันตะ เล่ม ๔) ในข้อ มหาเวทัลลสูตร

๓. พระปุกกุสาติก็รู้ได้ทันทีว่าตนพบพระศาสดาแล้ว
จึงก้มลงกราบขอประทานอภัยโทษ พระผู้มีพระภาคตรัสประทานอภัย. พระปุกกุสาติ (
ซึ่งเดิมบวชเอาเอง ) จึงกราบทูลขอบวชบรรพชาอุปสมบท. ตรัสสั่งให้หาบาตรจีวร
ในขณะที่หาบาตรจีวรนั้น ก็ถูกแม่โคขวิดถึงแก่ชีวิต.
เมื่อมีผู้กราบทูลถามถึงคติในสัมปรายภพ ( ภพเบื้องหน้า ) ของปุกกุสาติ ก็ตรัสตอบว่า
เป็นอนาคามี เพราะละสัญโญชน์เบื้องต่ำ ๕ ประการได้.



เสียงอ่านโดย
คุณพัชรพร
จาก ยะลา
จัดทำเพื่อเผยแผ่เป็นธรรมทาน

บทสรุปนำมาจาก :: http://www.polyboon.com/dhumma/14_040.php