นิทานล้านนา

รวบรวมนิทานพื้นบ้าน วรรณกรรม วรรณคดีล้านนา

ซอเจ้าสุวัตรกับนางบัวฅำ
(ทำนองพม่า)
พญาพรหมโวหาร

[BLOCKQUOTE]
ค่อยฟังรา หมู่ชุมพี่น้อง จักไขทำนอง เรื่องนางบัวฅำ ไขตามระบำ ที่ออกในธัมม์พระเจ้า ติดต่อบทเค้า เจ้าสุวัตรทวยมา อู้กันศาลา ก็ยังเอาเทอะ เป็นหมั้นส่วนตัว บัวฅำนาฏน้อง ไขบอกบิดา ว่านางได้จาแล้วก็ได้อู้ กับทางเจ้ากลิ่นคู้ สุวัตรฅนดี

ส่วนพระฤาษี ท่านก็เล็งหัน จิ่งได้ยอยกหื้อเป็นตัวกัมม์ ของน้องบัวฅำ เมื่อปางก่อนอั้น ท่านบ่ขีดขั้น ยกหื้อเป็นเมียแพง
เพราะกัมม์เคยแฝง เทียมแยงก่อนกี้ เกิดมาชาตินี้ เขาก็เะซาะหากัน ท่านเลยปลงปัน ยกหื้อเป็นคู่ หื้อเจ้าได้อยู่ เป็นคู่เทียมเงา ส่วนม้าอัตตา กัณฐักคู่ท้าว เลยบ่มาไชเจ้า ไคว่หกเจ็ดวัน พวกยักษ์กุมกัณฑ์ มันจับไว้ได้ เอาไปขังฅอกไว้ เลยบ่ได้ฅืนมา

วันนึ่งหน่อไธ้ ทังสองคู่ข้าง เข้าป่าดงกว้าง เซาะหาเผือกมัน มีทังหมากทัน เฟืองไฟส้มสว้า ทังม่วงขี้ย้า อันสุกงามดี มีกล้วยเป็นหวี สุกดีหอมอ้วน มีบัวรมวล ลูกไม้ของฉัน มีทังเผือกมัน ข่าคุกกล้วยอ้อย ปลูกยายเป็นถ้อย ตามหมู่ริมทาง ท่านก็พาเอานาง ลวดเลยต้องเต้า ก็เสียไปเข้า ในเขตกุมภัณฑ์ ท่านก็พาเอานาง จอดยั้งจุกเหล้น รู้จักพักเอาเย็น พอหื้อชื่นเชยบาน

ซ้ำมีนายพราน ผู้นึ่งต่องเต้า มาพบใส่เข้า สองยอดขวัญตา พรานก็จับตา ยุพาเบิ่งเหง้อ ว่างามแท้เนอ ทังสองชายญิง ฤาเป็นคู่พิง ฤาเป็นพี่น้อง ปุนดีใคร่ถ้อง ปุนดีใคร่ถาม สังมาดูงาม ทังสองเผ่าผู้ คาว่าเป็นชู้ ลักหนีกันมา กูจักไปจา ลองถามฟู่อู้ คาว่าเป็นชู้ จะขางเมียมัน พรานซัดตาหัน นางเฅียวหยอกเจ้า ซ้ำปู่พรานเถ้า มันก็รู้ทันที ว่าจอมนารี เขาเป็นคู่อ้อน เขาเป็นคู่ซ้อน สองฅนผัวเมีย กูจักข้าเสีย เอาเมียคู่อ้อน ไปเป็นเพื่อนซ้อน เทียมฅิงของกู

พรานก็ขึ้นธนู ด้ามไม้เถี่ยนกล้า ที่พะกายา ปืนก็ลั่นออกไป ถูกทัดหัวใจ แห่งพระทัยจอมเหง้า บ่ทันสั่งเจ้า นาฏน้องบัวฅำ ทางหน้าก็วำ ท่าวล้มเกลือกกลิ้ง ลงเหนือแดนดิน บ่ปากสักคำ ส่วนนางบัวฅำ ก็เลยหุยไห้ เข้ากอดผัวไว้ ร้องไห้เวย ๆ แล้วว่าโวย ๆ โอยเจ้าพี่ไธ้ พี่เป็นสันใด มาท่าวทังยืน น้องหันเหล้มปืน เสียบหัวอกเจ้าไว้ บัวฅำน้องไธ้ อกสั่นขวัญวึน

แข็งใจองค์ญิง ฟู่จาปู่เถ้า ว่าลุงนี้เล้า เป็นผู้มายิง ผัวรักเทียมฅิง ของข้าเจ้าม้วยมิด ลุงหวังจักฅิด จะเอาอันใด ปู่พรานจาไข ว่าใคร่ได้น้องเหน้า ไปเป็นเพื่อนเฝ้า สืบหอแทนเรือน พี่บ่มีเพื่อน อยู่แฝงแปงห้อย ขอจีดอกสร้อย อย่าว่าใจดำ นางได้ยินคำ ปู่พรานใจไหม้ เหมือนกับเอาไฟ มาเผาลนฅิง ตัวเป็นแม่ญิงจักจาปากต้า ก็กลัวมันข้า หื้อตายวำวาย

ในกลางดงไพร ไกลบ้านบ่ใกล้ ปู่พรานใคร่ได้ เจ้ายอดญิงงาม ไปเป็นคู่ตาม คู่แพงแฝงเฝ้า ก็พาน้องเหน้า ลัดป่าดงดำ ส่วนนางบัวฅำ ไปตกสะหลำ อยู่กลางป่าห้วย จำเป็นลุยทวย ตามรีตแนวรอย มดดำมดแดง ตายเพื่อน้ำอ้อย ชาติเชื้อพริกน้อย กินก่อนร้อนลูน นึกหมายเอาบุญ สืบไปพายหน้า ที่ยิงผัวข้า น้องบ่เสียใจ หลอนว่าจักไป ขอปกซากเจ้า บ่หื้อสัตว์เข้า มากวนเทฅวี ปู่พรานใจดี นึกว่าญิงซอบสู้ มันยังบ่รู้ เป็นถ่านไฟแดง ฟั่งไปจัดแจง ตัดเอากิ่งไม้ มาปกซากไว้ บ่หื้อหันรอย

ซ้ำเป็นกลางดง ดอยสูงป่ากล้วย เป็นผาหลิ่งจ้วย บะหินดอยชัน ส่วนนางบัวฅำ หุยๆไห้ ว่าพรานพี่ไธ้ ปล่อยน้องไปดี
น้องบ่หลบหนี จักทวยถึงบ้าน อันผัวคู่ข้าง น้องก็ทอดอาลัย หลอนว่าจักไป บัวฅำหนุ่มเหน้า กับทังพรานเถ้า เข้าป่าดงดำ

เสียเวรและกัมม์ ทวยมาสะแหว้ว ข้าผัวเพิ่นแล้ว หมายเอาเมียมัน เสียบาปมาทัน ขบหัวปู่เถ้า ว่าพี่พรานเจ้า ตายนี่เน่อพี่พราน แม่ยิงใจหาญ ตัดฅอพรานปุดสะบั้น แล้วก็รีบยัน เข้าป่าดงไพร ค่าจอมนงไวย บ่มีคู่อ้อน เป็นกัมม์ล้อนๆ มันหากพาไป

ได้ฟังนิยาย ฅ่าวธัมม์พระเจ้า ติดต่อบทเค้า หากเป็นฅวามจริง ตัวข้าพรหมินทร์ยั้งไขเป็นห้อง จักลำบากพี่น้อง ฝูงหมู่มาฟังเพลง เลยวาง ฯ
[BLOCKQUOTE]

ต้นฉบับ จาก"คำฅมแห่งล้านนา" โดย อำนวย กลำพัด

[/BLOCKQUOTE][/BLOCKQUOTE]

ฅ่าว ๔ บท
(ฅ่าวร่ำนางชม)

...พี่น้องผิดกันเหมือนพร้าฟันน้ำ อย่ากำผูกหมั้นทือเวร เปอะเปิกนั้นน้ำหากพาเป็น เอาน้ำใสเย็นซ่วยเปอะจิ่งเสี้ยง พี่น้องผิดกันเหมือนเหล็กขี้เหมี้ยง เต็มฝนแล้วหากทึงมี เจ้าน้องรักจุ่งอดขันตี หื้อแปงใจดีเหมือนน้ำทังห้า ร้ายเสียออนช่างดีปางหล้า ก็หุมมีมาป่าล้า อย่าถือไผดีอย่าทือไผช้า ช่างเป็นเมฆฝ้าพามัว ค่อยอยู่ตามน้ำทำไปตามตัว น้ำเพียงใดดอกบัวเพียงอั้น จิ่งจักสมและชมคู่ฝั้น เชื้อนั้นหากสมควร...

ฅ่าว ๔ บท เป็นบทกวีที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลายทั่วไปของชาวล้านนา แต่งโดย หนานพรหมินทร์ หรือ พญาพรหมโวหาร ( กวีล้านนา พ.ศ. ๒๓๔๕ - ๒๔๓๐) รูปแบบเนื้อหามีลักษณะเป็นฅ่าวใช้หรือจดหมายรัก แต่งที่แขวงลับแลง เมืองอุตรดิตถ์ เพื่อส่งเถิง นางศรีชม เมียรักที่ลักหนีพลิกไปอยู่เมืองแพร่ โดยไม่ได้ร่ำลาบอกกล่าว ขณะที่พญาพรหมกับเสี่ยวชื่อกาวิไชยเทียวทางไปทวงหนี้ที่แขวงท่าเสา เนื้อหารำพันถึงความรักที่มีต่อศรีชม และตัดพ้อต่อว่าที่ถูกทุมทอด

บทที่ ๑
[BLOCKQUOTE]
รอมถนัด สะอัดโศกร้อน หนักหน่องข้อน สะท้อนอกอิด
ค่อยฟังเทอะน้อง ที่ข้องใจติด จักบิดเอาดวง คะพวงมาส้อม
หลอนวาตาเสย ลมเชยลวาดต้อม หอมดวงบานซว่านรส
บุปผาเผย บ่เหยเหือดงด หอมอ่อนอ้วน ควรดม
[/BLOCKQUOTE]
จาเปรียบเค้า สำเนากลอนกลม ผสมแทกเทียม เรียมริร่ำสร้าง
ค่อยฟังเทอะนาย แม่ลายปักกว้าง ชาติบางตะพาน แต่เชื้อ
บ่ถ้ามีเกลือ หินส้มย้อมเนื้อ สีหากเข้ม แดงงาม
บ่เปลืองมาดเช็ด ดินไฟหมากขาม สีหากทึงงาม แต่ยามอยู่เบ้า
[BLOCKQUOTE]
หลอนนายบ่จา เชิญฟังเทอะเจ้า ยังกลอนส่ำเนา เรื่องทุกข์
ลุนหลังนาย พี่เมาหัวซุก ปานเพศบ้า เมาวิน
เข้าและน้ำ ลางฅาบลืมกิน ย่ำเทียวดิน หวิดหวาวลุ่มใต้
ทรงตนตัว อยู่พอบ่ได้ เหมือนหางทุงไชย ช่อช้าง
[/BLOCKQUOTE]
ปักแขวนสูง พยุงยกค้าง กลางเป่งกว้าง ทอลม
แสนเยื่องทุกข์ หนีบแหน้นแถมถม คันคึดไคว่ชม พรหมมีแต่ไห้
จับหล้างวัน เยียะเหมือนจักไข้ หนาวเย็นใน นอกร้อน
เคยได้อยู่กิน ยินดีเซื้อมซ้อน แฝงใฝ่อ้อมพิงพาว
[BLOCKQUOTE]
เพื่อนเมารักชู้ เมาบ่าวเมาสาว ตามเนื่องแนวนาว เคยแฝงใฝ่เฝ้า
หล้างพร่องเขา เมายาฝิ่นเหล้า พี่นี้เท่า เมาลม
คันคึดรอดน้อง แม่ปล้องแขนกลม พี่เมาลม งุ่มงว้าดั่งบ้า
ฟู่จาสัง พอลืมหลังหน้า ครอบครัวลืม ละไว้
[/BLOCKQUOTE]
ลวดสูญหาย บ่คืนได้ใช้ ถ้านปุนอั้น เนอนาย
ใคร่ยกย่างย้าย ไต่ทวยตามสาย หื้อเถิงเทิงนาย ที่เมืองแพร่ห้อง
ก็ความกลัว เป็นมัวเมฆต้อง เหมือนสรีชมฟอง หากร
ู้ บ่ใช่ว่าตั๋ว พี่แกล้งขดฅู้ หากสุดส่วนเสี้ยง ปัญญา
[BLOCKQUOTE]
จิ่งมีปิยะ วรกถา จ่ำเริญมา เถิงถองรอดเจ้า
ย้อนไขความจริง บอกญิงน้องเหน้า หื้อหันลายเงาถี่แส้ม
เป็นจดหมาย นิยายฅักแฅ้ม เถิงรอดห้อง เรือนนาย
คันหลอนว่าน้อง ที่ข้องใจหมาย หันเลขลาย อักษรม่อนแสร้ง
[/BLOCKQUOTE]
ขอเชิญนาย แม่เข้าสูนแป้ง สูนวันเดียว ผ่าน้ำ
อย่ามีโมโห โกธาขุ่นช้ำ จงเคียดกล้า นินทา
เหตุข้าพี่นี้ มีสิเนหา หลายนัยยา หลายเยื่องหลายข้อ
ขอเชิญนาย แม่ไหมแพรห้อ รับกลอนคำซอ ฅ่าวช้อย
[BLOCKQUOTE]
หื้อฝูงขนาน ชาวบ้านทิดน้อย ไขอ่านถ้อย ซอยาว
เชิญนุชนาฏน้อง เพื่อนพ้องพิงหนาว ฟังกลอนแนวนาว คำทุกข์โศกเศร้า
ปุนงืดหัวใจ แม่บัวไหวเหง้า สังไปเมา พลาดพลั้ง
เอาสุขใส่ตัว หัวเข้าร่มยั้ง บ่คึดรอดบั้ง หัวที
[/BLOCKQUOTE]
ีมาละพี่ไว้ โศกเศร้าหมองขวี ยามหนีฅืนมาบ่จาสั่งถ้อย
ทอดทุมชาย พี่ไว้เสียจ้อย เหมือนเพิ่นทุมคาย หมากเคี้ยว
ผัวเมียกัน พ้อยดั้นคดเลี้ยว บ่เหลียวสั่งข้า สักคำ
ของน้องบ่มัก บ่ช่างขับจำ นายคึดว่าลำ จิ่งยำลาบส้า
[BLOCKQUOTE]
พ้อยกลายเป็นผง ลำโพงเขือบ้า มาจกฅอฅาย รากท้น
นายบ่เต็มใจ ใผจักยู้ย้น มาตัดรากต้น รอนราน
ยามเมื่อน้องรัก น้ำส้มว่าหวาน ใจบ่เชยบาน น้ำตาลว่าส้ม
แรกเริ่มเดิมจา ตกลงเหลียกหล้ม จิ่งปลงอารมณ์เชื่อน้อง
[/BLOCKQUOTE]
ก็บ่สมเหมือน นางชมปากพ้อง จาฟู่ต้านเอางาม
ปากน้องว่าแท้ ใจนายบ่ตาม เอาน้ำใสงาม มาล้างซ่วยหน้า
พ้อยบ่มีเหมือน คำนายฟู่ข้า บ่สมวาทา แห่งน้อง
หัวใจญิง เหมือนพิณพาทย์ฆ้อง พิพาทย์แก้ว เภรี
[BLOCKQUOTE]
ฅนนอกเนื้อ เขาเชื่อลองตี เสียงวอนดี บ่จนเรื่องได้
มางืดหัวใจ แม่แพรจีนใต้ เป็นสันใดไป อย่างนี้
อยู่ดี ๆหนีหน้าหลีกลี้ เป็นดั่งอี้ ยังมี
สมสู่รัก บ่ทันเถิงปี มากวนเทควี ละพี่เสียได้
[/BLOCKQUOTE]
ส่วนเป็นไผ บ่รนร่ำไห้ เป็นสันใดนาย บ่ฅิด
มาเอาตัวตน พี่เป็นง้วนพิษ คิดเยื่องอั้น สันใด
สองโล่งทัด ยามปราไสร บ่ขินดวงทัย จาแข็งแดกหย้อ
คำผิดเถียงกัน บ่มีสักข้อ มาจางจืดฅาย ง่ายนัก
[BLOCKQUOTE]
อยู่กับกัน กำลังพองรัก บ่มีหว่างอั้น ทางชัง
บัดเดียวเดี่ยวนี้ โทษพี่มีสัง น้องจงชิงชัง บ่หวังผ่อหน้า
มาขัดแคนใจ สิ่งใดหื้อข้า มาสวะทุมลา ฅว่างละ
ของน้องเคยกิน พ้อยขี้เหลียดชะ ไผว่าอั้น สันใด
[/BLOCKQUOTE]
ฤาฝูงพี่น้อง บ่ชอบพอใจ จาร่ำไร ติเตียนว่าห้าม
ริษยา นินทาจ่มส้าม กลัวโทษมาพา พะน้อง
ลวดตกใจกลัว สะดุ้งสะท้อน ใจหย่อนหย้าน เพิงมี
ไผจุสุ่ยยู้ หลอกหื้อนายหนี แต่เดิมที ไผสังบ่ห้าม
[BLOCKQUOTE]
เมื่อสองจากัน บ่ทันล่วงข้าม ไผหยิบริม ปากไว้
คำจาหอม เพียงรสดอกไม้ ยามบิดจากขวั้น มาดม
คำฟู่เค้า เงื่อนเหง้าปฐม บ่สมสักราย สูญหายกว่าจ้อย
คึดหาไหน บ่มีสักหน้อย ของบ่มี พ้อยรู้
[/BLOCKQUOTE]
มาละทางผัว ไปหนัวทางชู้ ใจหลิ่งหลู้ ทวยไป
เหมือนหมู่ไม้ เมื่อลมตีไกว มาไหวหวั่นเฟือน กระเทือนชุด้าน
หลอนไหวแต่ใบ บ่ไหวกิ่งก้าน ก็พอยังแควน บ่ร้าย
บ่พอเสียใจ สะดุ้งฟุ้งหย้าน นี้ไหวรากขึ้น เถิงใบ
[BLOCKQUOTE]
คันว่าเป็นชู้ นอกเนื้อปลายใจ เต็มหนีจากไป บ่น้อยบ่ไห ้
เมียฅิ่นเทียมใจ จักหาไหนได้ พ้อยไกลมือไป ขอกฟ้า
สังบ่คึดใจ เมื่อเค้าซ้อนง้า นอนร่วมผ้า ผืนเดียว
เมาะม่อยเนื้อ เชยชมกลมเกลียว จาหยอกเฅียว ซาบซุบจูบแก้ม
[/BLOCKQUOTE]
พี่ขดตัว เข้าพิงเอื้อมแอ้ม ถานามือ นวดนิ้ว
พี่จูบตีนผม นายดมหว่างคิ้ว บ่จาโกรธกริ้ว ยินดี
เดิ๋กเที่ยงฟ้า ข้อนรุ่งรวายตรี หมอกเหมยธานี ตกลงย้อยกล้วย
เดือนยี่สี่สาม ทะลามหนาวด้วย พี่แปงฅิงทวย เบียดยัด
[BLOCKQUOTE]
เอาแขนซ้อนแขน สะแคงรวบรัด สองอีดอ้อน นอนพิง
หนาวสะท้าน เมื่อยามระติง เมาะม่อยฅิง เอาแก้มก่ายแก้ม
มือเบื้องขวา น้าวฅิงมาแอ้ม แขนซ้ายสอด ฅอนอน
รักตอบรัก บ่มายถ่ายถอน สองวิงวอน เซื้อมซ้อนจูบแก้ม
[/BLOCKQUOTE]
ซูบซาบกัน ว่าขดมาแอ้ม หนาวเย็นฅิง สั่นเนื้อ
สองรักกัน ใฝ่ฝั้นฟักเฟื้อ ทัดที่ห้องหอใน
สองพี่น้อง ไถ่ถ้องปราไสร จาเยาะใย ลูบคลำเนื้อเหล้น
ฟู่กันหนัว หัวใจตื่นเต้น เจ้าสีบานเย็น น้องสังบ่คึด
[BLOCKQUOTE]
บ่ใช่ว่าตั๋ว พี่แข้ง(แกล้ง)เลิกพึด ค้นเล่าต้าน คำเดิม
บ่จาเสียดท้อ แดกหย้อทวยเติม คันจาคำเดิม ช่างผิดช่างข้อง
ทรงวัตรา ผืนลายก่านปล้อง ฝูงสุโน เห่าทัก
เหตุว่านาย ควี่มายคำรัก บ่ฅิดรอดด้วย คำแพง
[/BLOCKQUOTE]
รอยว่าน้อง มีคำกินแหนง จักอยู่ลับแลง กลัวได้ร่วมข้า
จิงหลบตั๋วหน ีหลีกทรงลี้หน้า หนีฅืนเมือ รีบร้อน
หลอนน้องบ่กลัว ที่พิงที่ซ้อน หล้างอยู่ได้ไปเมิน
หันพี่ทุกข์ไร้ ใจนางบ่เสริญ ลวดพาเผอิญ จิตใจบ่เอื้อ
[BLOCKQUOTE]
ทรัพย์สิ่งของ เงินทองเสื้อผ้า ก็จนคุอัน คุเชื้อ
มีแต่ติดตัว ห่มอิงพิงเนื้อ ก็เหลือแต่เสื้อ ผืนเดียว
ตัวก็ทุกข์ คำคึดก็เถียว นายเหลียวสอดแยง แคลงใจสะหลั้ง
บ่หันจักเป็น ที่พิงอิงจั้ง บ่หันช่องทาง ผิ่วท้ง
[/BLOCKQUOTE]
เม้าจุหื้อหลง เมาลมคดโค้ง จักเป็นเหยื่อหญ้า ยาใด
คำดั่งนี้ เจ้าแผ่นเมืองไหว ระนึกในทัย สงสัยใช่ข้า
พี่หากเข้าใจ บ่ถ้าขายหน้า บ่แปงวาทา ใส่น้อง
เหมือนอยู่ในใจ คำใบเมืองว้อง ลวดใจบ่ข้อง อาลัย
[BLOCKQUOTE]
คำรักน้อง หลูด ๆไหล ๆ ไหวทวยลม บ่สมว่าอ้าง
บ่ร่ำเพิงเถิง เมื่อนอนร่วมข้าง ปางยามเดิน ก่อนเนิ้น
คำรักเรา บ่แห้งขาดเฅิ้น บ่หายเหือดแห้ง วันฅืน
สองหากรัก เพศเพียงจักกลืน เหมือนจักลืน คาบเคี้ยวลงได้
[/BLOCKQUOTE]
ยามจักหนีเสีย ลับแลงแฅว่นใต้ เป็นใดนาย บ่ฅิด
เคยอยู่เฝือแฝง เพาแพงเซื่อมซิด บ่ฅิดห่วงห้อย อาลัย
มาละพี่ไว้ อยู่นอนกับไผ ครอบครัวอันใด ริบล้อนมาเสี้ยง
ตั้งแต่ชาย พรากนายแก้มเกลี้ยง หัวอกพี่เพียง จะม้าง
[BLOCKQUOTE]
ผัดผันหัว เมามัวปั่นคว้าง ตามท่งกว้าง รอมนา
คึดรอดน้อง เคยฟู่เคยจา น้ำตาพี่พัง บ่มีหว่างเอื้อน
คันคึดใจเถิง แม่แพรสีเหลื้อน กวังเมาเฟือน เพื่อนทุกข์
เข้าป่าเข้าสวน ป่ากล้วยป่าคุก จุกนั่งไห ้เหงางู
[/BLOCKQUOTE]
ที่ใดลี้ลับ สงัดใจหู สวนหมากสวนพลู ป่าพร้าวราวบ้าน
ที่บ่มีไผ เดือดนันจาต้าน พี่หนีไปทรง บ่มซุก
หวังว่าจักหาย สว่างมายคำทุกข์ บ่บกขาดแห้ง เบาบาง
นุชชานาฏน้อง แม่แก้มผิวปราง มาจุล่ายพราง หื้อว้างจะกว้าย
[BLOCKQUOTE]
เดิมทีว่าไหม เมินไปว่าฝ้าย น้องสังบ่อาย คำคึด
พี่ขนคำแพง เตื่อมแถ้งละลึก พ้อยทุมทอดได้ หนีมา
บ่คึดรอดเค้า เงื่อนเหง้าวาจา ลักรีบบันลา เหมือนปลาบวกแห้ง
พี่บ่มีปืน ใส่ชืนลูกแหล้ง แสวงแอ่วเดิน ป่าเนื้อ
[/BLOCKQUOTE]
พุ่นพายนาย แม่แก้วแก่นเชื้อ มาเหยืองเบื่อข้า คานาย
ลางมามาดมื้อ แม่แก้วสีผาย จาฟู่ชาย ร้อยเยื่องพันข้อ
สองจากัน เมื่อคำรักป้อ ที่หอนอนใน กางมุ้ง
สองรักกัน บ่ได้แตกฟุ้ง ยามเมื่ออั้น ดูนาย
[BLOCKQUOTE]
พี่จำจื่อไว ้บ่ลืมบ่หาย หลายนัยยา เรื่องคำฟู่เจ้า
ว่าจักเกาะผัน หน่องพันกุ้มเถ้า จนอินทรีย์ ม้วยม้าง
หลับบ่ฝันหัน ที่อั้นจักร้าง จักผันร่วมสร้าง ทวยไป
ขอพี่เชื้อ ลองเชื่อดูใจ เต็มเป็นสันใด ตกดินฝุ่นหญ้า
[/BLOCKQUOTE]
บ่น้อยบ่แหนง สะแคงหน่ายหน้า จักฝากชีวา แห่งน้อง
เต็มว่าเข้าขุม เข้ารูกีดช้อม จักตามถ่อมเข้า รูดิน
เต็มปลูกยก หอเรือนตั้งกิน อยู่แขวงแดนดิน ลับแลงแคว่นใต้
แม่นจักวักวาน ลูกหลานก็ได้ ทังกุญชรไชย ลากชัก

ต่อบทที่ ๑
น้องจักไปหา พี่แก้วน้องรัก บ่เสียค่าจ้าง วานดาย
เที่ยงจักสมฅิด ฅะนิงใจหมาย คำฟู่นาย พอมีว่าอี้
มารำฅาญห ูขี้คร้านจู้จี้ แผวค่าเซิงเดิน ฅ่าน้ำ
ทรัพย์สิ่งของ อากรมีซ้ำ ที่กรุงเทพห้อง เมืองไทย

จักอยู่จิ่มน้อง บ่ขัดขินใจ จักลงวันใด บ่ปรามบ่ห้าม
บ่ขัดขิน ปลิ้นลายล่วงข้าม จักตามดวงทัย พี่ไธ้
หลอนบ่มีเหมือน ดั่งข้าฟู่ไว้ หื้อตัดปากข้า ทุมดิน
เต็มไปเทศท้อง นครสายสินธุ์ เถิงแดนดิน เชียงใหม่แก้วกว้าง


[BLOCKQUOTE]
น้องจักติดตาม ที่แพงแฝงข้าง ตางไปไช เผ่าเชื้อ
แม่แพรสีจันทร์ รำพันเงือดเงื้อ ฝูงหมู่ป้า ลุงอา
เมินแท้เล้า เขาบ่มาหา กิตตนา แต่เค้าต้านถ้อย
ก่อนออนหลัง เมื่อข้ายังหน้อย เขาเทียวไปมา บ่ละ
[/BLOCKQUOTE]
เนตรนามา พญาเตชะ จักตายกว่าจ้อย ฤายัง
ก็บ่รู้ แน่นอนสัจจํ ฝูงชนํ เขาจาเล่าต้าน
ว่าไปปกแปง หอเรือนบ้านตั้ง อยู่แขวงแดนใด บ่ฅัก
ฤาอยู่แฅว่นแขวง เขตแดนส่ำนัก เชียงใหม่แก้ว ริมพิง
[BLOCKQUOTE]
คันจักไปแท้ เป็นแน่เป็นจริง พอพาเอาญิง น้องเทียวไต่เต้า
ไปเซาะหา ชาติเชื้อเครือเหง้า อันเป็นพงศ์พันธุ์ แห่งน้อง
คำฟู่นาย แม่เก้าวิดว้อง พี่จำจื่อได้ นายลืม
มาทุมทอดซัด คำรักเสียหลืม เหมือนเขาพันฟืม อันปุดเก่าเกื้อ
[/BLOCKQUOTE]
รักใจบ่ติด แปงใจบ่เอื้อ เหมือนสะทวงวาง รบช้าง
พี่รักจาแฝง นายแพงจงม้าง พี่สานก่อสร้าง นายเท
คันว่าน้อง ใจยังบ่เหว ยังสมฅะเน คำนายฟู่ข้า
บ่อายฅน สกลโลกหล้า ฝูงเทียวดิน ลุ่มฟ้า
[BLOCKQUOTE]
หล้างพออายผี ที่ในป่าช้า บ่เหมือนฟู่ข้า สักราย
หล้างเทื่อน้อง กาบซ้อนฅิงผาย จาฟู่ชาย ว่านายโศกเศร้า
คัดอกใจ เหมือนไฟลุกเอ้า เพราะเขาทวงเรื่อง เงินนั้น
บ่ใช่อื่นไกล พี่ใกล้น้องชั้น จาแดกหย้อ ทึงวัน
[/BLOCKQUOTE]
ในวันนี้ ก็ผิดเถียงกัน เสียงเนืองนัน เหมือนเรือนจักปลิ้น
เพราะว่าเขาหัน ปีกบางหางหิ้น เหินเดินดิน บ่พ้น
คำเก่าหลัง เก็บมาฅว้าฅ้น จาว่าหื้อ หลายแซง
ว่าน้องนี้ ขี้คร้านหุงแกง บ่แปงแลงงาย ทั้งน้ำและเข้า
[BLOCKQUOTE]
บ่ใคร่ตักตำ ทำตัวดั่งเจ้า เขานินทา ว่าพร้อม
บ่เย็นหู จู้จี้จ่มฟ้อง บ่มีหว่างอั้น ใจดี
คำดั่งนี้ เจ้าแว่นทรงสรี ไขวาที พี่จำจื่อได้
ว่าปุนขัดใจ ขัดฅอกว่าใบ้ หัวอกทรวงใน ย่อยยับ
[/BLOCKQUOTE]
เต็มว่าที่กิน ที่นอนกีดคับ ก็ยังอยู่ได้ ยืนไป
คัดกีดช้อม หัวอกหัวใจ จักอดอยู่ไป หัวใจบิ่นบ้าง
คึดการสัง บ่หันเป่งกว้าง นึ่งเมินไป นึ่งช้อม
ว่าต่อตำ เสียดหย้อพร่ำพร้อม เถิงหลอดฝ้าย ไหมไน
[BLOCKQUOTE]
พี่ร่วมท้องน้อง ร่วมอกใจ จาสังอันใด เหมือนไผต่างด้าว
จาหยาบแข็ง คำแรงเร่งห้าว ว่าใจชมญิง กีดช้อม
การทำทอ สิ้วส้อชุบย้อม เหลืองมุ่ยอิ้น ดำแดง
บ่เตื่อมค้ำ ทำทอปั่นแปง รักบ่ารักแรง บ่แยงบ่ใกล้
[/BLOCKQUOTE]
จักอดทน จนพอบ่ได้ เขาร่ำไร ว่าพร้อม
จักไปไหน ๆ บ่ยำบ่น้อม บ่ถามบ่ต้าน ชิงไป
ทำตามชอบเนื้อ อำเภอน้ำใจ เสมอทาสไทย น้ำเงินหากข้าม
จาข่มเหง ฅะเนงจ่มส้าม มีแต่ฅวาม เดือดร้อน
[BLOCKQUOTE]
นั่งนอนไหน ใจไหวสะท้อน บ่มีหว่างอั้น ใจดี
ข้าน้องนี้ ค่อยอดขันตี จะหลอนบ่มี ที่พิงที่ป้อง
ใคร่หนีจากเรือน ใคร่เบือนจากห้อง เชื่อคอยลอง น้องชั้น
ทะเลิงสะหาว กลั่นกล้าขะยั้น จักเหลือพี่เอ้ย เพียงใด
[/BLOCKQUOTE]
เจ้าน้องรัก ฟู่ต้านขานไถ จายาวใย ฟู่ไปถี่ถ้วน
คำรักเรา บ่ปุดขาดด้วน บัวละมวล ดั่งฅิด
ได้อยู่ได้กิน ยินดีเซื้อมซิด เขาบ่สู้ จงชัง
จุหลอกน้อง หย่องว่าลุนหลัง เมื่อพี่บ่ยัง ไปแอ่วเหนือใต้
[BLOCKQUOTE]
ว่าอย่าอุ่นใจ อุ่นฅอหวังได้ มอกเป็นเมียพราง สอดซ้อน
ผ่อบ่หัน หวังได้สุขย้อน เม้าเมียห่อเข้ากินทาง
จุสุ่ยเพี๊ยก หื้อน้องใจจาง ล่อลวงพราง หื้อว้างฅว่างถิ้ม
คำรักเรา เป็นเกลียวแท่งหลิ้ม จงตัดฟัน ปั่นม้าง
[/BLOCKQUOTE]
เขาปรารถนา หื้อได้เป็นร้าง เจียนจากำข้าง สามี
กลัวเราพี่น้อง หย่องพากันหนี เขากลัวเสียที่ เข้าของพร่อยบ้าง
ฅนอัปรีย์ บ่ดีจาอ้าง ก็เก็บเอามา ว่าพร้อม
ใจถะหมิน กิดสั้นหมิ่นช้อม บ่คึดอ่วงอ้อม ปลงปัน
[BLOCKQUOTE]
พี่กับน้อง ร่วมท้องเดียวกัน บ่รักปลงปัน เขาหันแต่ได้
บ่รู้จัก พี่ไกลน้องใกล้ ใจอาธรรม์ เปรตยักษ์
น้องญิงชัง น้องชายหล้างรัก พ้อยตัดล่วงดั้น ใจใน
คำจ่มฟ้อง ปุนดีเจ็บใจ เพศเพียงดั่งไม แม่แตนต่อเผิ้ง
[/BLOCKQUOTE]
บ่มีสัง จักบังกั้งเกิ้ง เหินบินบน เดียดเนื้อ
คำโสกา หมื่นอันพันเชื้อ เหมือนขอนโข่ขว้าง ไหลนอง
บัดเดี่ยวนี้ ซ้ำเร่งเอาของ อันเขาทดรอง หื้อน้องยามอั้น
แต่ก่อนออนหลัง ผ่อนยาวผ่อนสั้น บ่เหมือนดังวัน นี้ร้าย
[BLOCKQUOTE]
เหมือนฅนต่างแขวง ต่างแดนต่างฅ้าย บ่เหมือนร่วมท้อง มารดา
เขาว่าหันน้อง ตกลงลุ่มตา บ่หวังเพิ่งพา ใช้สอยสืบส้อน
หันตกจน ทารนทุกข์ข้อน จมดินดอน ลุ่มพื้น
จาคำใด อ้างถกลากทึ้น ขายเลี้ยงหน้า ลงเรือน
[/BLOCKQUOTE]
ปุนเจ็บแสบร้อน สะท้อนใจเสือน ใคร่หนีจากเรือน ลงดินลุ่มใต้
มายินขัดใจ ขัดฅอกว่าใบ้ วันนี้วันฅ่ำ ญิงนอน
ขดฅุดฅู้ มูบมู้กับหมอน ฅาบงายทอน บ่ลงรอดไส้
คึดจักกิน จักลืนบ่ได้ ใจนายอวน ป่วนพุ
[BLOCKQUOTE]
หัวอกหัวใจ เพศเพียงทะลุ เป็นสองเสี่ยงอั้น ภินท์นา
คำดั่งนี้ แก้วชอบชาตา กิตตนา แต่เค้าเบื้องเบ้า
พี่บ่ลืมหลง ยังคำฟู่เจ้า อันตัวนายเลา ฟู่ไว้
พี่จำใส่ใจ ใส่ฅอข้าไว้ บ่หลงล่าถ้อย ลืมคำ
[/BLOCKQUOTE]
มีแต่น้อง ฟู่แล้วบ่จำ กำยียำ ฟู่ไหนลืมหั้น
ฟันไหนบ่หัก มัดไหนบ่หมั้น พ้อยตัดบั่นฟัน คำรัก
งืดหัวใจนาย มาเบาแท้ทัก เหมือนฟองนุ่นแห้ง ลมพือ
สิบเบี้ยฝากน้ำ น้องใฝ่จงถือ ห้าเบี้ยมามือ ฅว่างซัดรีบห้าว
[BLOCKQUOTE]
พ้อยเกาะสองมือ มาทือสองส้าว ขาวดำเอา คุเชื้อ
ชาติเหล็กพิวดำ บ่ชัดเลือดเนื้อ ปืนเก่าเกื้อ โบราณ
บ่แกล้งว่าน้อง เพื่อนพ้องสงสาร เจ้าแสงเดือนบาน ดั่งรือเยียะได้
นายได้เถิงสุข ละทุกข์ไว้ให้ จนพาไป บ่แพ้
[/BLOCKQUOTE]
ใคร่ค้ำแขนถาม สักคำดูแท้ หื้อจริงแน่แจ้ง ใจพรหม
สารเรื่องทุกข์ ส่ำเนากลอนกลม จักไขบอกชม ทึงอายเผิดหน้า
กลัวนายติเตียน นินทาขวัญข้า ย้อนตัวนายมา ทิ้งละ
ยังกุมแปง แต่งถ้อยวาทะ เหน็บฝากหื้อ ทวยมา
[BLOCKQUOTE]
เถิงรอดน้อง ที่ห้องเคหา ย้อนพรหมจินดา หวังชมน้องเหน้า
บ่อุ่นใจแฝง พิงแพงตัวเจ้า เหมือนยามเดิม ก่อนเนิ้น
เหตุสีเนหา พี่ได้ขำเคิ้น จิ่งแปงแต่งสร้าง สารเทิง
ทะเลเรือง จักไขหื้อกว้าง ข่างท้างเมื่อ พายลูน
ก่อนแหล่นายเหย ฯ [/BLOCKQUOTE]

บทที่ ๒

[BLOCKQUOTE]
เจตนา คำจาบ่แล้ว ค่อยฟังเทอะแก้ว วิฑูรไอยศวรย์
จักบอกน้อง ที่ข้องใจผวน ตามฅะบวน อวลน้องหากแสร้ง
บ่ใช่ว่าตั๋ว ชายจักฟู่แกล้ง ขอสายรอมแพง ร่ำพิด
อย่าหื้อสูญหาย เปล่าดายวอดมิด ขอนิตนั่งตั้ง ใจฟัง
หื้อตัวน้องคึด แต่หนี้ฅืนหลัง รักแกมชัง มีไหนจิ่มข้า
พี่หวังรักตัว สืบยาวไปหน้า จนชีวามิ่งม้วย
คันใจชมญิง บ่หลงหลิ่งจ้วย เพื่อนฉวยด่วนได้ พายัน
บ่คึดรอดเค้า คำเราจากัน นับปาวเปิบยัน บ่จงเจตน์ข้อง
[/BLOCKQUOTE]
เมื่อสองจากัน ที่ในหอห้อง พี่จำคำนาย บ่ทิ้ง
บ่ใช่เสียขวย ลงทวยหลิ่งชิ้ง บ่ติงว่าหื้อ ซายา
ยามเมื่อน้อง แก้วชอบชาตา กิตตนา เล่าคำทุกข์เจ้า
พี่ยังเหลียวจา ตอบคำน้องเหน้า ว่าอดทนเอา เทอะน้อง
เต็มว่าเขาจา หยาบกล้าจ่มฟ้อง อย่าปังตอบถ้อย เนอนาย
จักเกิดโกธะ ด่าทอกันหลาย เป็นที่อับอาย พี่น้องชาวบ้าน
ท่านจักจาขวัญ นินทาเล่าต้าน อย่าจาคำไปล่วงล้ำ
พี่น้องผิดกัน เหมือนพร้าฟันน้ำ อย่ากำผูกหมั้น ทือเวร
เปอะเปิกนั้น น้ำหากพาเป็น เอาน้ำใสเย็น ซ่วยเปอะจิ่งเสี้ยง
[BLOCKQUOTE]
พี่น้องผิดกัน เหมือนเหล็กขี้เหมี้ยง เต็มฝนแล้วหาก ทึงมี
เจ้าน้องรัก จุ่งอดขันตี หื้อแปงใจดี เหมือนน้ำทังห้า
ร้ายเสียออนช่างดีปางหล้า ก็หุมมีมา ป่าล้า
อย่าถือไผดี อย่าทือไผช้า ช่างเป็นเมฆฝ้า พามัว
ค่อยอยู่ตามน้ำ ทำไปตามตัว น้ำเพียงใด ดอกบัวเพียงอั้น
จิ่งจักสม และชมคู่ฝั้น เชื้อนั้นหาก สมควร
หื้อนายร่ำพิด ร่ำเพิงหันหวน ตามฅะบวน พี่ไขถี่ถ้อย
หื้อแปงใจหวาน เพศตาลคนอ้อย สูนใส่ทวย มธุ
[/BLOCKQUOTE]
อโกธา อย่าหื้อเกิดพุ หลอนเกิดหื้อ บรรเทา
พี่ฟู่น้อง แม่ปล้องแขนเหลา เมื่อตักซ้อนเพา นั่งนิดแทบใกล้
รำพันสอน เมื่อนอนป้างใต้ แม่ตามันใน เติกเมอะ
เจ้าจีบัวทอง เชื่อลองคึดเทอะ ยามก่อนกี้ เหมือนมี
พี่ฟู่น้อง แก้วชอบนามปี หลายวาที ตักเตือนว่าห้าม
คำติเตียน ส่ำเนียงจ่มส้าม ย่อมเคยมี ทั่วทิศ
คำผิดหู บ่สู้วอนมิด ย่อมมีทั่วห้อง สันดาน
ถ้วยและช้อน เครื่องครัวสงสาร บ่มีวิญญาณ ยังรู้ถูกต้อง
[BLOCKQUOTE]
ฟัดฟอกกัน เสียงดังขิ้งข้อง แหงแตกใน ลั่นชัด
ปุถุชน ฅนเราเคร่งครัดจักกว่าอั้น เพียงใด
ค่อยอดเทอะน้อง เจ้าเพื่อนวอนใจ นึ่งคึดไป คำทุกข์นึ่งป้อ
ใช่มีแต่ตัว แม่ฅำพับห้อ หากยังมี บ่ไร้
ตกตาจน เป็นฅนท่านใช้ ย่อมมีทั่วห้อง แดนเดน
คันผัวเก่าน้อง บ่มาทำเข็ญ บ่เป็นฅนเดน ดั่งอี้เนอเจ้า
เพราะผัวญิง เมามัวมืดเส้า มาแปดตานาย ไล้ลุบ
มาละทางชม หื้อจมยอบยุบ สูนฝุ่นหญ้า เปอะพง
[/BLOCKQUOTE]
หลอนผัวเก่าน้อง บ่พาหื้อหลง บ่ได้ทรง คำทุกข์ดั่งอี้
บ่ริบ่หา พามาแต่หนี้ ถมถอกเท ใส่น้อง
บ่ใช่หนี้กิน อิ่มไส้เลี้ยงท้อง ใช่หนี้หย่านหย้อง ทำทาน
บ่ใช่หนี้ซื้อ หมากพลูอาหาร การบุญคุณ บ่มีสักข้อ
เป็นหนี้สิน เพราะยาฝิ่นห้อ ของฅิ่นเดิม บ่ฅ้าง
ปิ่นลานแหวน แก้วแขนรีดม้าง ซ้ำเสียเครื่องหย้อง ชอมทวย
หื้อเจ้าน้องรัก ฅิงบางร่างสวย จุ่งกินทานทวย หยาดน้ำส่งให้
ผัวฅิ่นเทียมใจ จักหาไหนได้ พี่ไขฟู่นาย ดั่งนี้
[BLOCKQUOTE]
ปุ้นพายตัวน้อง แม่ฟันดำมี้ ตริเคียดหย้อ แกมอาย
ใคร่หัวแกมชด ขดฅิงขยาย มาจาฟู่ชาย ซะม้ายทางข้าง
คำบ่ควรจา พ้อยมากล่าวอ้าง ปุนเหยืองเบื่อคำ ฟู่แท้
อดคำโสกา จนพอบ่แพ้ ซ้ำเก็บกล่าวหย้อ แถมมา
บ่ขี้ไร้ คำฟู่คำจา ค้นเอามา เจียรจาถี่ถ้าน
คำบ่ควรจา ก็มาฟู่ต้าน ปุนดีรำฅาญ แท้ทัก
ขอวานดักเสีย หื้อเย็นเงียบพัก พอมีหว่างอั้น ใจดี
ตัวมันม้วยมิด ดับจิตเป็นผี ก็พอดี สมหุ่นน้ำหน้า
[/BLOCKQUOTE]
หลอนมันบ่ตาย ปุ้นพายตัวข้า จักเป็นไรไป ใคร่รู้
พี่จำทำบุญ กุศลส่งยู้ ผลเผื่อกว้าง ทวยมัน
เท่าเว้นไว้ แต่หลับฝันหัน ชุฅืนวัน ทอดทานน้ำเข้า
หวังเป็นปัจจัย ไปนิพพานเจ้า ผันบันเอา หลั่งน้ำ
ว่าผัวจังไร อย่าได้จวบซ้ำ หื้อปุดขาดด้วน สูญไป
ตกยากทุกข์ เป็นข้าน้ำใส เพราะตัวมันไป เซาะหาใส่ข้า
ดาบและปืน ทังผืนแผ่นผ้า ก็ขนออกมา จ่ายใช้
ปิ่นปักผม ของชมน้องไธ้ เป็นเครื่องหย้อง เดิมมา
[BLOCKQUOTE]
จนพอเสี้ยงซ้ำ หลอแต่อัตตา เพราะผัวพาลา ฅ่ำครัวพร่อยบ้าง
ตายเป็นผี หนีไปจากข้าง จิตวิญญาณ ร่ำงับ
ตัวมันบ่ตาย วอดวายสิ่งทรัพย์ ดับวอดเสี้ยง เงินฅำ
บัดเดี่ยวนี้ พี่มาขับจำ ตกแต่งทำ กุศลส่งให้
ปุนดีขัดใจ ขัดฅอกว่าใบ้ มาเจ็บดวงทัย แห่งน้อง
แหนมจักกินเสีย ถ้านแฅวนอิ่มท้อง บ่จงเจตข้อง อาลัย
พายปั่นน้อง บ่ข้องติดใจ จาเทียมไป เหมือนของเก่าหมั้ง
น้องหวังเอา ตัวพี่เป็นที่จั้ง เป็นฉัตรเงา ร่มลับ
[/BLOCKQUOTE]
พอฅิดอินดู น้องผู้อาภัพ ยามหอดแห้ง หิวลม
เพราะตัวน้องนี้ เพศงัวตกตม นึ่งปรารมณ์ นึ่งจมลงใต้
มีแต่ดิน กัดกินบ่ได้ ตาเล็งดาย ละไว้
ลวดหิวหน อยากหญ้าใบไม้ ผอมเปิดแห้ง ในพง
มนุษย์ลุ่มฟ้า โลกหล้าทังโขง ไผบ่ทรง คำทุกข์เท่าข้า
ยามเมื่อเป็นดี หากมีเก้าป้า แฝงทวยมา บ่ช้า
ชาตาลง พันธุ์พงศ์พี่น้า บ่เหลียวผ่อหน้า มาไช
เพิ่งพี่เจ็บท้อง เพิ่งน้องเจ็บใจ คึดสังอันใด ใจตันตีบเสี้ยง
[BLOCKQUOTE]
นึ่งคึดนึ่งหมอง นึ่งคองนึ่งเหมี้ยง มาหันแต่เรียม พี่ไธ้
เสมอเหมือน โพธิ์ไทรกิ่งไม้ อั้นมีร่มกว้าง หนาใบ
ขอเพิ่งอยู่พื้น หื้อชื่นบานใจ ไม้โพธิ์ซะไล(ไทร) หล้างไกวกิ่งเกิ้ง
คันลมมาตี บ่หล้างหนีเหวิ้ง เที่ยงสมคำเฅิง แห่งน้อง
นายช่างจา ช่างต้านปากพ้อง เหมือนนกต่อตั้ง ขันฅู
คำฟู่น้อง ปุนม่วนวอนหู ปุนอินดู บ่เจ็บแสบไหม้
พี่ขดตัวไหล มาอิงแอบใกล้ ใจในดี ชุ่มยว้าย
พี่พิงป้างขวา นายพิงป้างซ้าย เมาะม่อยหน้า เชยชม
[/BLOCKQUOTE]
หอมกลิ่นเกล้า ระเมากวนกลม พี่เกลียวกอดชม ดมสองฝ่ายแก้ม
น้องยังยื่นปัน หมากสุบพลูแหล้ม สองยินดี โล่งทัด
สองกลมเกลียว บ่ทุมทอดซัด สองโล่งด้วย ปิยา
พี่จิงสั่งน้อง ที่ข้องสายตา เมียมิ่งซายา หัวใจพี่ข้อง
นายจงสถิต นั่งนิตอยู่ห้อง พี่ขอลานาย ที่รัก
จักไปทวงถาม ลูกหนี้ยังนัก หลายแห่งบ้าน หลายเรือน
เจ็ดแปดมื้อ ก่อนนั้นไปเตือน เขาบ่บิดเบือน ข่ามรับจักให้
คันกลับมา จัดหาหื้อได้ เขาเป็นมอญไทย ลูกค้า
[BLOCKQUOTE]
คุ้นเคยกัน เมินนานพร่ำช้า สวนเรือกบ้าน เรือนมี
คันพี่ธุระ กิจจะเฅิงขี ของใดม ีเอาสังก็ได้
ไว้ใจกัน เหมือนหันในไส้ ฝูงมอญไทย หมู่นี้
บ่ฟู่ตอแหล เซือนแซหลีกลี้ บ่โกงซ่อ(ฉ้อ)ปลิ้น หนีคำ
พี่จาสั่งน้อง แม่มอนตาขำ หลายเยื่องหลายค ำสั่งแหน้นทึกแหน้น
จนเหลียกแหลว ซ้ำฅืนเขี้ยวแข้น สองเออนอ ต่อท้า
พี่ไปบ่เหิง เมินนานพร่ำช้า พออดอยู่ถ้า รอฟัง
แม่นเขากล่าวเยาะ ว่าหื้อลูนหลัง เมื่อพี่บ่ยัง อย่ารนร้อนไหม้
[/BLOCKQUOTE]
เต็มเขาจักขาย สืบไปเหนือใต้ ก็ตามดวงทัย อย่าฅ้าน
น้องอย่าเสียใจ หมองไหม้เหี่ยวม้าน ก็สุดแต่อั้น นายเงิน
หื้อผัดผ่อนไว้ บ่ใช่นานเหิง เต็มทีเมิน ทางเดินต่องเต้า
สักเกิ่งเดือนปลาย บ่ดายเน่อเจ้า หล้างสมคำเรา ใฝ่ฅิด
ตามพี่ฅาดหมาย ใจชายร่ำพิด จักกินกว่าอั้น สักวัน
จักไปเร่งรัด สะหัสสกรรจ์ ถามทวงมัน ถ่านี้หื้อได้
ยังมีอยู่หลาย หยาดยายเหนือใต้ ได้กำลายมือ ชื่อไว้
คันถามบ้านเหนือ บ่ได้มาใช้ ยังเขาฝ่ายใต้ ฅงมี
[BLOCKQUOTE]
พายปั้นน้อง อย่าได้หมองศรี ของพี่หล้างมี เหมือนของเก่าเจ้า
ท็อกซิสัง จานายน้องเหน้า ของชายมี ป่าเล้อ
พี่จักเอามา ถ้านพอเติกเท้อ จนเพื่อนเล่าต้าน ลือเมือง
เต็มสามเท่านี้ ฅิดแทนบ่เปลือง เจ้าสรีแพงเมือง อย่าเหยืองพี่ต้าน
เต็มตัวอยู่ไกล ใจยังอยู่บ้าน พี่ไปบ่นาน เนิ่นช้า
เกิ่งเดือนเดียว จักเหลียววาดว้า หื้อน้องอยู่ถ้า รอเล็ง
พี่ฟู่น้อง บ่อายขามเกรง ชาติฅนนักเลง ขนหูพอหิ้น
หลอนว่าบ่สม พรหมขอนุ่งสิ้น บ่หนาเทียวดิน ยกย้าย
[/BLOCKQUOTE]
หลอนเขาข่มเหง เต็กเต็งว่าร้าย ก็ตามแต่อั้น เป็นไป
ฅงจักพ้นทุกข์ สุขสบายใจ พี่ขอลาไป ทังใจหมิ่นเหมี้ยง
ไปทวงถาม เขาเต็มบ่ได้เสี้ยง ก็ตามทีมัน ฅ้างไว้
พอได้กับเขา เม้ากุ้มพอใช้ ก็จักรีบผ้าย มาเร็ว
คันสั่งแล้ว ลงจากเคหา ตามมัคคา ผ่าสวนลัดบ้าน
ลงไปหา หมู่ชุมคู่ต้าน อันเป็นเพื่อนทาง พี่ไธ้
ที่วัดดอกสัก ต้านนามชื่อไว้ อยู่หนฝ่ายใต้ ลวงเมือง
ตกวันพรูกเช้า แม่แพรสีเหลือง ลัดท่งนาเฟือง ทวยไปฟู่ข้า
[BLOCKQUOTE]
ที่หัวขัวสุด ปากคองทางหน้า กลางทางเทียว เที่ยวลัด
ไร่นาเดียว ขั้นกันกับวัด น้องไปบอกต้าน วาทา
ว่าบัดเดี่ยวนี้ น้องทวยมาหา จักเปิกษาดู ด้วยรายอี่เบ้า
มันเทียวมาหา ฟู่จาน้องเหน้า ว่าขอไถ่เอา แท้ทัก
ลูกมันงาม ถะลามดีรัก ขาวต่ำตุ้ย ฅนญิง
จักมาอยู่แท้ เป็นแน่เป็นจริง บ่ประวิง ท้วงติงไต่เต้า
บ่ป่ายบ่หนี ต่อเท้าคุมเถ้า ขอเอาไป ไถ่ไว้
ลูกมันงาม กำลังดีใช้ กลัวอื่นผู้ เอาไป
[/BLOCKQUOTE]
คันพี่ไธ้ หากยังเพิงใจ จักขอเงินไป ไถ่มาไว้ถ้า
พี่ยังเหลียวถาม สืบฅวามไปหน้า อี่จันทาดู น้องรัก
เจ้าเพื่อนจา ฟู่ข้าแฅ้มฅัก จาสืบอั้น หลายแซง
ว่าเต็มอี่นั้น มันเทียวมาแฝง ค่าตัวบ่แพง พอฅดไถ่ได้
สามตำลึง เป็นเงินบาทใต้ ตามมันไป บอกซั้น
จักเอาวันใด ก็ได้วันนั้น ติเสียอั้นแต่ โรคา
เป็นเพียธิร้าย เกิดในอัตตา คันได้กินยา ฅงหายห่อมแห้ง
ฟู่จาสัง บ่สู้ดังแจ้ง เสียงบ่แรง ฝืดคัด
[BLOCKQUOTE]
ปากเสียงอัด เหมือนมีเยื่องยัด บังเกิดขึ้น ในทรวง
รูดังก็ยุบ เพดานก็กลวง เป็นริดสะดวง ดังยุบบู้บี้
ฟู่จาสัง เสียงดังอู้อี้ การงานดี คุเชื้อ
เยียะการสัง บ่แรมรั้งเรื้อ การหูกฝ้าย ทำทอ
พี่เหลียวฟู่น้อง แม่ฅำสมอ หื้อหยุดรั้งรอ ที่นั้นคอยถ้า
จักไปเปิกษา น้อยกาเพื่อนข้า พี่จาฟู่นาย ที่นั้น
เปิกษากัน หื้อหันถี่ซั้น ตามแบบเบ้า บัวราณ
จาโล่งทัด จักหันเป็นการ หวังสืบยาวนาน ต่อเท้ากุ้มเถ้า
[/BLOCKQUOTE]
พี่ได้ปลงใจ วางฅอเชื่อเจ้า หวังใจนายเรา บ่คด
ฟู่จากัน ด้วยรายไถ่ฅด กับหมู่บ้าน นาพง
คันพี่ฟู่แล้ว จิ่งฅว้าเอาถง จกล้วงลง ในถงหมากเจ้า
เอาถงขาว ถงเงินน้องเหน้า มาไขเทดู อ่านนับ
ซ้ำเอาเงินกลม บาทใต้ใส่ทับ ของฅิ่นข้า รอมลง
เอาเงินใส่ซุก จกในหลืบถง ปลงใส่มือลง มอบอั๊บหื้อเจ้า
ไปไถ่ถอน เอาตัวอี่เบ้า คำหนักคำเบา ฟู่ซั้น
ตัวพี่ติเตือน หื้อเจ้าวันนั้น ขอน้องขวาดแจ้ง ในทัย
[BLOCKQUOTE]
นายฅิดแล้ว พี่บ่ขืนใจ เหตุว่าดวงทัย หัวใจร่วมขวั้น
น้องคึดว่าฤา พี่ก็อืออั้น บ่ขัดดวงใจ น้องชั้น
เราฟู่กัน ที่หั้นวันนั้น หลายเยื่องอั้น วาทา
เจ้าน้องชั้น ยังเงือดเหลียวจา กับกาวิทา ยามนั้นต่อหน้า
ว่าหลอนประสงค์ ยังถงกับข้า ขอกิตตนา สั่งไว้
ตัวน้องจักทอ พอหื้อใช้ได้ บ่หื้ออื่นผู้ ฅนใด
ขอพี่น้อย อย่ารีบเร็วใจ ไหมฅำแดง ก็กวักปั่นเสี้ยง
แลบเลิงดี สีใสเลี่ยนเกลี้ยง น้องตกแต่งดา ไว้พร้อม
[/BLOCKQUOTE]
ฝ้ายระหัน บ่ถ้าได้ย้อม ยังแต่อั้น จักทอ
จักรีบปั่นเว้น เกี่ยวเส้นเฝือขอ สามวันทอ อย่างช้าไปหน้า
น้องจักตั้งใจ แต่งหยิบไว้ถ้า คันพลิกคืนมา เที่ยงแล้ว
ฅงได้ใส่กิน เป็นหมั้นบ่แคล้ว ถ้านปุนอั้น คำนาย
คำฟู่เค้า บ่สมคำปลาย พายปั่นตัวนาย บ่อายเผิดหน้า
คำปฏิญาณ นายขานต่อข้า ยังจาต่อไฟ รอดน้ำ
หายไปไหน จนหมดเสี้ยงซ้ำ บ่เหมือนดั่งอ้าง สักแซง
จักเก็บเขี่ยใช้ มาไว้สมแสง เท่าขาแมงแคง ก็หาบ่ได้
[BLOCKQUOTE]
ยามเมื่อตัว แม่บัวจีนใต้ ตามทวยไป ฟู่ซั้น
ยังวัดดอกสัก ที่หั้นวันนั้น พี่ปันยื่นหื้อ เงินทอง
บ่ได้ปากพ้อง จิ่มนายแถมสอง ยามสีนวลฟอง พลิกคืนสู่ห้อง
พี่ผ่อทวยนาย เจ้าสายที่ข้อง จนพอสุดคอง เลี้ยวลับ
คันพี่บ่หัน แม่สร้อยฅำพับ จิ่งกลับพอกเข้า อาราม
เนื่องแนวฅวาม มีหลายบาทข้อ จักเล่าน้องสู่ ตามราย
ก่อนแหล่นายเหย ฯ
[/BLOCKQUOTE]

บทที่ ๓
[BLOCKQUOTE]
ดวงสลิด จักติดต่อร้อย ซอนดอกสร้อย มะลิจีขาว
คันว่าน้อง แม่แพรจีนจาว ตามทางยาว พลิกคืนสู่ห้อง
ส่วนตัวชาย พี่ไปถามถ้อง ที่เขายืมเงิน ฅ้างไว้
บ่เหมือนไปหา ผาลาลูกไม้ บ่ใช่กอบก้อน หินซาย
บ่สมดั่งฅิด มโนใจหมาย หลายฅืนวัน เผื่อมันจักได้
เดือนหกเหนือ เป็นเดือนสี่ใต้ พี่กลับมาไช บ่ช้า
พระจันทร์จร เทียวซอนเมฆฝ้า สิบสองฅ่ำหั้น เดือนลง
พลิกฅืนสู่ท้อง ลับแลงแขวงโขง มาตามทางทรง ลัดท่งผ้ายดั้น
[/BLOCKQUOTE]
บ้านสันฅอกฅวาย พี่กรายมาหั้น เมื่อตาวันลง เบี่ยงช้าย
อุ่นอกใจ ดีในชุ่มยว้าย เที่ยงหันที่อ้อน ดวงทัย
นึกว่าน้อง เจ้าแผ่นเมืองไหว น้องฅงอยู่ใน เคหาแห่งเจ้า
ถ่านี้นาย ฅงหายโศกเศร้า บ่มัวเมา ส่วงร้อน
เป็นสันใด เจ้าไหมเพื่อนม้อน บ่จริงเจตน์แจ้ง ในทัย
ฤาว่าน้อง จากห้องไปไกล เขาวักวานไป ช่วยค้ำทำสร้าง
ยังการกุศล ทำบุญอันกว้าง ไปนอนแรม รั้งเรื้อ
คาบ่ไปไหน แม่ไฮไต่เนื้อ ยังอยู่ห้อง คามา
[BLOCKQUOTE]
ฤา ว่าน้อง แม่ไปหาปลา ฅ่ำแล้วฅงมา พลิกฅืนสู่ห้อง
ฤาว่าตัว แม่บัวไกวก้าน ยังหลับนอน อยู่นั้น
ฤาอยู่ทำการ ทำงานเฟื้อฟั้น เหมือนก่อนอั้น ทึงวัน
ในวันนี้ เที่ยงจักได้หัน นึกรำพัน ดั่งนี้ไฅว่เจ้า
ไชยลังกา อันเป็นเพื่อนเต้า ตามทวยพรหม พี่เชื้อ
จักเล่าไข หื้อไฮไต่เนื้อ ตามเรื่องถ้อย คำมี
เทียวเทศท้อง มัคคาวิถี เลียบนที แม่น้ำขอบห้วย
พี่มาเถิงสวน ฅะบวนป่ากล้วย ที่หัวมองทาง ผ่าลัด
[/BLOCKQUOTE]
จักขุตา พี่เล็งทอดซัด ผัดผ่อนหยื้อ หานาย
บ่หันหน้าน้อง ที่ข้องใจหมาย หัวอกชาย วาบร้อนป่นปี้
เขาป้าสี ย่าบุญบ้าบี้ ไขวาที บอกซ้าว
ว่าตัวนายเลา เจ้าเพาดอกพร้าว เจียนจากด้าว คามา
เอิ้นบอกไธ้ ไถ่ถ้องปุจฉา ว่ารู้แล้วคา อาชมเพื่อนต้าน
เก็บตัวหนี บ่มียังบ้าน กลับไปเมือง แพร่พุ้น
เพื่อนกินตัวแห ทุมแลตัวคุ้น เพื่อนใจบ่เอื้อ ทางอาว
พร่องหยอกเยาะ มี่นันสะสาว ลวดหนาวเหนื่อยแรง มือแนมหนีบข้าง
[BLOCKQUOTE]
พี่ยืนจุก สะดุดกระด้าง ที่หัวมองทาง ป่าคุก
พอคัดอกผิง สมิงกำทุกข์ เหมือนปาวตาดห้วย พันวา
หัวอกพลาดพลั้ง สะหลั้งสังกา แผ่นพสุธา เหมือนจักพลิกปลิ้น
อัตตาตน ดาล้มลงหมิ้ง ตามแดนดิน ป่าคุก
ก็เพราะเพื่อสัง เพื่ออั้นคำทุกข์ จักดาท่าวขว้ำ ทังยืน
เปรียบเหมือนนกน้อย คาบเหยื่อพาปืน เจ็บปวดวืน เพศไฟลุกเอ้า
แล้วจิ่งเหลียวจา น้อยกาเพื่อนเต้า เยียะสันใดเฮา ถ่านี้
น้อยกาวิทา โกธากล่าวชี้ หน้าโจ่จ้าว หาวลม
[/BLOCKQUOTE]
ข้าได้ช่วยฅิด หวังว่าจักสม งืดหัวใจชม แท้เนอว่าอั้น
เราคึดหื้อยาว พ้อยสาวเอาสั้น มาตัดบั่นฟัน คำคึด
เงินยังถง ไคร่กำสะวึด จกขว้างโจ้ ลงวัง
เต็มว่าเอาไว้ บ่เป็นคุณสัง จากล่าวดัง ตามคำเคียดหย้อ
เงินขาว ๆ ใช่จาวตองห้อ เต็มนายงอน เพิ่นทึงบ่ง้อ
ไชยลังกา จ่มส้ามแดกท้อ ใบตองกล้วย พอพือ
คำฟู่เค้า ปุนเชื่อฟังถือ หวังแน่แท้ฮือ จิ่งไปทวงหนี้
ทำตามใจ ถ้านพอปุนอี้ บ่เป็นยาใด เล็กน้อย [BLOCKQUOTE]
ไชยลังกา หน้าหมองต่ำคล้อย ริร่ำถ้อย วาที
ซ้ำแว่ขึ้นยัง เรือนป้าฅำสี เพื่อนไขวาที บอกพี่พร้อมถ้วน
ว่าคำรักเรา มันปุดขาดด้วน บ่บัวละมวล ดั่งฅิด
แมวกับหนู มาชูผูกมิตร ติดสืบเส้น สายยาว
พระจันทร์อยู่ฟ้า ส่องแจ้งกลางหาว ฝูงหมู่เดือนดาว ย่อมแฝงแอบอ้อม
บุปผาเผย ที่เคยทัดส้อม หอมดวงบาน ซว่านรส
ภมารา ย่อมบินมาซด กวนเกลือกกลิ้ง คันธัง
ตามพี่ได้รู้ ดูดั่งสัจจัง เปรียบเหมือนบวกวัง สวนแตงไร่เต้า
[/BLOCKQUOTE]
คันฅนละหนี บ่มีไผเฝ้า ฝูงสัตว์ฅนเบียฬ เฅี่ยนลัก
อุปมัย เปรียบไปไซ้ซัก ขอทราบแจ้ง เชิญฟัง
อาชมเดี่ยวนี้ บ่เหมือนแต่หลัง จาสังคำใด บ่ใสซื่อต้าน
ร้อยถามพันถาม เรื่องฅวามหลายถ้าน ก็กุมหื้อบัง เลี้ยวลับ
รอยว่าจักมี ผู้มาบังฅับ ปันยื่นส้น ปลายคำ
หัวอกพี่ไธ้ เพศไม้หักขำ เหมือนปืนยายำ ซ้ำยิงสอดเข้า
ได้ยินข่าวสาร ชมนางน้องเหน้า เจียนจากคา พรากย้าย
ขึ้นไปสู่โขง ธานีเขตฅ้าย เมืองแพร่แก้ว ริมยม [BLOCKQUOTE]
คำเขาเล่านั้น ดูดั่งจักสม ฟังคำฟู่ชม เหมือนมัดไข่ติ้ว
คึดดูเรื่องถง ริมแดงเนื้อสิ้ว ยังจาเงือดเทิง ฟู่น้า
ว่าตัวพี่หนาน สั่งมาอย่าช้า สารสั่งข้า ยามไป
อย่าได้เนิ่นช้า หย่อนยานอกใจ กับกาวิไชย เพื่อนไปผ้ายเต้า
ถงพี่ใส่กิน ริมปุดเนื้อเส้า ได้หยิบหู่ เอาห่วงร้อย
จักยื่นปัน หื้อกาพี่น้อย ยังเงือดถ้อย จาเทิง
แล้วฟั่งเว้น สืบเส้นกางเขิง แปงแซงเพิง ไคเหลืองมุ่ยป้อง
สีมือทอ บ่ใช่อวดหย้อง สองวันทึง สืบฅ้น
[/BLOCKQUOTE]
มุ่ยแอ้มไคเหลือง ดูงามล้ำล้น หยิบบ่ป้น ฅืนเดียว
บ่รู้คำคึด เพื่อนฅนเฉลียว จักลักหย่องเทียว ยกย้ายออกบ้าน
ตริมาจา ปุจฉากล่าวต้าน ว่าผัวเทียมฅิง สั่งไว้
ลักแท้ทึงตัว ทอดางไว้ใช้ หมายใส่ผ้า ครัวไป
หลอนว่าคำคึด สมปากสมใจ ยามเมื่อจักไป หล้างฝากไว้หื้อ
ตัวหนีไกล ซ้ำใจบ่หยื้อ หลอนหมายหื้อทือ ไว้ใช้
บ่ใช่ว่าเขียม ที่อั้นฝากไว้ ของเท่าอั้น พาไป
คำดั่งนี้ เขาเล่าจาไข บึดว่าจักไป สู่เมืองแพร่ห้อง [BLOCKQUOTE]
บึดว่าจักไป อาลัยใจข้อง คันผัวเทียมฅิง บ่ว้าย
บ่ป่ายบ่หนี บ่หลบหลีกย้าย จักอยู่ถ้า จนมา
บ่ได้ปากพ้อง กับสามิกา บ่หนีมาเมือง กลัวเฅืองโสกไหม้
ตายเป็นตาย บ่เมือไหนได้ ไขฟู่เอาแน่ฅัก
บ่ได้ฟู่จา หันหน้าผัวรัก บ่ฅืนสู่ห้อง ธานี
คันมารอดมื้อ วันอันจักหนี ครอบครัวมี วัตราใหม่หมั้ง
เก็บริบรอม ใส่บุงเพียดตั้ง พึ้งปังออก ยามเดียว
ที่จักพลิกงว้าย อว่ายหน้าฅืนเหลียว มาเดินต่องเทียว ลับแลงแฅว่นใต้
[/BLOCKQUOTE]
เหลียวบ่หันหู ที่จักฅืนได้ ก็จาว่าไป เสี้ยงซ้ำ
ชาติว่าปลา คันลาจากน้ำ บ่หันพอกผ้าย ฅืนมา
ข้าพี่ไธ้ ได้ยินเขาจา น้ำตาอาบพัง ยามฟังเรื่องถ้อย
นั่งไหนบ่จุก ลุกพลันรีบจ้อย ไปหาเรือนเดิม แห่งน้อง
สัญญาเสียง สำเนียงเรียกร้อง หลานอ่อนหน้อย เร็วพลัน
บัวแก้วผู้น้อง ผู้พี่บุญปัน จุ่งรีบเร็วพลัน สุโนเห่าห้อม
หลอนว่ามันกัด สะวัดคาบอ้อม สองชํคา เลือดย้อย
บ่มีไผไหน ลูบคลำฅะฅ้อย บ่เหมือนนึ่ง ป้านายยัง [BLOCKQUOTE]
ฟั่งไปย่างย้าย ขึ้นสู่เคหํ วจนํ กวนแกมคำไห้
มาถามหาตัว แม่บัวจีนใต้ ว่าไปวันใด แน่ฅัก
ส่วนเอ้ยฅำเรือน ผู้เป็นน้องรัก จาฟู่ข้า ตามฅวาม
เดิมว่าจักยก ไปวันสิบสาม ได้ยินฅวามร้อนร้าย มาต้อง
อาวพญา อยู่เมืองแพร่ห้อง แปงชะรางมา เร่งรัด
ฝากเชียงชี สี่ตนอยู่วัด มาแผวก่อนหน้า สามวัน
ผัดนัดมื้อ หื้อพ่อบุญปัน รีบเร่งเร็วพลัน อย่าช้าด้านดื้อ
หื้อพาเอาตัว ศรีชมไปหื้อ ในเดือนนี้แรม อย่าช้า
[/BLOCKQUOTE]
ยิ่งเกรงกลัว เจ้าอาวเจ้าน้า กลัวท่านถ้า ฅอยคอง
จิ่งได้หย่อนลด มาวันสิบสอง น้องฅำฟองไขจาตอบถ้อง
จักขัดขวาง บ่ไปสู่ห้อง กลัวเหล็กเมืองลอง ว้องกัด
ซ้ำปลายว่าเป็น เจ้าอวบนายฟัก กลัวกุมโส้ คาเครือ
เพราะเหตุนั้นและ บ่ช่างขัดเหลือ คันจักบ่เมือ หื้อท่านหันหน้า
หลอนมีโมโห โกธาเคียดกล้า จาว่ามา หยาบช้า
ห้องนึ่งเป็นนาย สายนึ่งเป็นน้า กลัวโทษต้อง พายลูน
เหตุเป็นพิชชะ เนื่องแนวกระกูล หวังเพิ่งบุญคุณ เมื่อภัยเกิดใกล้ [BLOCKQUOTE]
ช่างฟู่ช่างจา เพราะเพิงกว่าใบ้ รอยศรีนางชม สั่งไว้
อาณัติคำ หื้อฅำน้องไธ้ ปดล่ายเหล้น ลวงพราง
ข้าพี่ไธ้ ฟังทึงใจจาง คำหมิ่นบาง ปุนหัวกว่าใบ้
จางยิ่งกว่าจาง เพศเพียงห้อไห้ ไขคำมา เท่านั้น
ก็เข้าใจกัน รู้แจ้งถี่ซั้น ผู้จูงสอดดั้น รอยมี
เอาเสือแรดช้าง มาหลอกหื้อหนี ตีป่าดงพีหื้อสัตว์พร่านหย้าน
อี่น้องเรือนฅำ เอาคำออกต้าน เหมือนตามไฟยาม แดดร้อน
ผัวรักเมียแพง เคยแฝงเซื่อมซ้อน พ้อยบินจากขวั้น ไปพลัน
[/BLOCKQUOTE]
รอยหล้างน้อง แม่แพรสีจันทร์ น้องมีที่บัน เกาะผันหน่องหน้า
ที่กึกคอง(ตรึกตรอง)ใจ พายในแห่งข้า เหมือนจักมีมา เชื้อนั้น
ชาติเขาฅวายดง เทาะลงสามชั้น บ่ใช่อ่อนหน้อย นอนเปล
เคยต่อรบ หลีกหลบหลายเส เป็นฅนใดเด มนุษย์โลกหล้า
หากบ่เข้าใจ ว่าไปเหมือนข้า หาอโนชา น้องชั้น
ลั่นวาจา ฟู่มาเท่านั้น ก็เขินรากแก้ว หันงูน
คึดรอดน้อง บ่มายหายสูญ แหนมอดอายนูน กระดกกระด้าง
น้องละที่กิน ที่นอนบ่อนสร้าง ครอบครัวใด ริบล้อน [BLOCKQUOTE]
บ่ฅ้างหลอ ทังถ้วยและช้อน ก็เก็บหาบข้อน ยอยัน
ครัวแห่งน้อง ผ่อไหนบ่หัน อกพี่เป็นควัน เพศไฟลุกเอ้า
ซัดตาหัน ที่นอนเก่าเจ้า กวังมัวเมะ เกือบล้ม
น้ำตาไหล พี่ไห้นั่งง้ม ใจสอดดั้น ยามแยง
ทัดที่นี้ พี่เคยนอนแฝง ส่วนสายรอมแพง บ่หันอยู่ใกล้
พี่นอนฝ่ายเหนือ นายนอนพ่างใต้ ซ้ำใจฅะนิง สอดฅิด
บ่ได้ยินเสียง สำเนียงวอดมิด ดักเงียบจ้อย สูญไป
บ่หันหน้าน้อง ปาวอกตกใจ ซ้ำครอบครัวใด บ่หันซักหน้อย
[/BLOCKQUOTE]
เหมือนตัดหัวใจ พี่ออกไปห้อย เหลือแต่ฅิง คราบไว้
หันสาดตองขาว ผืนเจ้าเคยใช้ ปูลวาดใต้รองนอน
คำโศกทุกข์ ค่อยควี่มายถอน ย้อนน้องเพื่อนวอน บ่ล้อนไปเสี้ยง
สาดตองขาว แขบแดงเนื้อเกลี้ยง หลอนเก็บเอาไป บ่ไว้
คันบ่ได้หัน ครัวเจ้าน้องไธ้ แดนเที่ยงเสี้ยง อินทรีย์
ตัวข้าพี่ไธ้ ไห้แล้วลาหนี ภวังคี เหมือนจักมิ่งขว้ำ
จักขุตา พี่ทึงสองก้ำ จนพอยวาพัง หลั่งเม็ด
พี่บ่มุสา วาทาล่ายเท็จ จุล่ายเหล้น เนอนาย [BLOCKQUOTE]
พี่ไขฟู่น้อง ตามเรื่องแนวสาย ตามแต่ราย บ่พรางน้องเหน้า
ตามวาจา แห่งข้ากับเจ้า บ่บิดเซือนแซ ซ่อนพลิ้ว
พี่ซ้ำไปแผว แอ่วเรือนเอ้ยมิ้ว กับเอ้ยพ่วงผู้ ภาดา
ซ้ำจาเรื่องน้อง บอกพี่ภาตา ว่าเต็มหมู่อา หมู่พี่ก็ห้าม
เป็นแต่ชม ขัดขินล่วงข้าม ใจหากเฟือน พลาดพลั้ง
เก้าว่าจักไป สิบว่าบ่ยั้ง ขออดอยู่ถ้า ผัวมา
พอหื้อได้รู้ คำฟู่คำจา แต่ก่อนเดิมมา ยังอดอยู่ได้
เต็มเขาเต็กถาม เป็นฅวามร้อนไหม้ จักเยี่ยะจะใด ล้ำล้น
[/BLOCKQUOTE]

ต่อบทที่ ๓

กำหนดพรหม สั่งชมบ่พ้น หล้างอยู่อดพ้น เดือนแรม
อย่าไปฟั่งฅิด อื่นอั้นกวนแกม ถ้าพ้นเดือนแรม แผวรอดเดือนหน้า
ยังบ่หันผัว แพงพันขวัญหล้า ก็ตามทีชม จักยก
ทางมีพอเทียว เหลียวเข้าป่ารก เหมือนจักบ่อสู้ เพิงคา
คำดั่งนี้ ตัวพี่เตือนจา เชื้อนี้ชา รีตเมืองแพร่เจ้า
เมียละผัว หื้อมัวหมองเศร้า บ่เคยมี พ้อยพบ
อยู่สุขสงวน บ่กวนบ่รบ บ่วิวาทต้อง มวยรัน
บ่ได้ต่อท้า ด่าหย้อผิดกัน จาม่วนงัน ถูกทัดโล่งถ้อย [BLOCKQUOTE]
เมียทุมผัว หลบตัวหนีจ้อย ผัวฅอยคอง เปล่าเว้
รีตลับแล แขวงใต้เมืองเภ้ ผัวหย่าเบื้อง ทางเมีย
เอิ้นฟู่พร้อม ช่องได้ทางเสีย ผัวและเมีย ควรเย้าอยู่ถ้า
วันสิบเอ็ด ยังไปผ่อหน้า ดูละคอน บ่อนเช็ก
เมื่อเขาทำขวัญ โกนจุกหนูเล็ก ยังตามหมู่เอ้ย ลงไป
คำดั่งนี้ เขาเล่าปราไสร จักไขฟู่ชม เหมือนเขาฟู่ข้า
สักสิบปี แต่นี้ไปหน้า จักเก็บเล่ามา บ่เมี้ยน
เพื่อนห้ามปรามตัว พ้อยหนีหลีกเพี้ยน หล้างขวาดแจ้ง ใจใน
[/BLOCKQUOTE]
หลานพี่ไธ้ ซ้ำเล่าจาไข เมื่ออาชมไป หลานยังอยู่ใกล้
เรียกร้องหาหลาน ว่าวานมาใกล้ ข้าหกพลันไป ซวะไซ้
อาชมสถิต นั่งยองขอนไม้ ที่ริมร่มใกล ้ฅันนา
อาชมบอกซั้น ฅะยั้นวาจา ว่าขออำลา พลิกฅืนสู่ห้อง
ข้าผู้หลาน ซ้ำฅืนมาถ้อง จักไปวันใด แน่ฅัก
จักไปกับไผ ไถ่ถ้องถามซัก จาตอบข้า ดูเบา
ว่าวันพรูกนี้ จักเมือกับเขา หลานถามไถ่เอา สามหลบสามตั้ง
ว่าเขาเป็นไผ อย่าไปลับกั้ง ขอไขนามํ ถี่ซั้น [BLOCKQUOTE]
จักเมือกับเขา บอกได้เท่านั้น บ่รู้อื่นผู้ฅนใด
ผู้นั้นผู้นี้ บ่ชี้นามไผ ไขคำเดียว ว่าเขาเท่าอั้น
คันว่าหลาน บ่เทิกการขั้น ฅงหลบบ่ทัน หลีกแพ้
จักลองดูอา สักหน้อยดูแท้ จักบิดเบี่ยงแก้ รายใด
ส่วนตัวข้านี้ มีคำสงสัย แต่เมื่อยามไป ไขจาสั่งต้าน
หวังว่าอาว จักพาเมือบ้าน หลานบ่พราง กล่าวชี้
ข้าบ่หวัง จักเป็นดั่งนี้ พ้อยเป็นดั่งอี้ อาชม
ยามแรกรักไผจักหื้อสม ได้แฝงเชยชม สมฅิดสมอ้าง
[/BLOCKQUOTE]
ไปอุปถัมภ์ หื้อได้เทียวข้าง สมคำฅะนิง น้าไพ้
ข้าสืบสาว ได้อาวมาไว้ จิ่งสมใฝ่อ้าง คำพอง
ข้าหน่องน้าว จิ่งได้เป็นของ สองคำสีเนห์ บ่เทแตกอ้า
เต็มว่าชังอาว หล้างฅิดรอดข้า ว่าสาวสืบอา ร่วมรัก
รู้ใจกัน แพงพันแท้ทัก เหมือนติดสืบไส้ สายเดียว
มนุษย์ลุ่มฟ้า โลกหล้าใจเหนียว เล็กข้อมือเดียว ใผรอนหยั่งได้
สาคะรา คงคาเหนือใต้ จาเทียมไป เชี่ยวเลิ้ก
สิบซาววา หยั่งลงได้เทิ๊ก คำก่อนกี้ โบราณ [BLOCKQUOTE]
ฅนมนุษย์ ในโลกสงสาร หลานร่ำเพิงนาน บ่ควรเชื่อได้
ว่าที่ไกล มาได้ที่ใกล้ เหมือนอาศรีชม น้าไพ้
เพราะอยู่กับกัน ปันชีวิตไว้ ยังบิดจากได้ หนีไป
ก็ตามช่างเทอะ อาวอย่าเสียใจ ลับแลไชย บ่ตายอยากเข้า
ลูกพร้าวจาวตาล หมากพลูหมูเหล้า ทังโภชนา เครื่องครบ
คันว่าจักกิน บ่ถ้าปรารภ ไหลหลั่งเต้า มวลมา
มีพร่ำพร้อม หมากจุกเกลี้ยงกา ตาเสือทุเรียน หากมีพร้อมถ้วน
ขนุนสุก มังฅุดหอมอ้วน หอมรสทั่ว เมืองไทย
[/BLOCKQUOTE]
คันจักเอานั้น บ่ถ้าไปไกล หากมีใน ลับแลงแฅว่นบ้าน
มะม่วงสามปี รสดีจ้อนจ้าน สามเสนสีดา ม่วงม้า
มะม่วงกาสอ ม่วงฝ้ายขี้ย้า ขุนกรูดเกลี้ยง ลิวนาว
หมากกอกหมากนะ หมากโอในขาว ขะหนุนยวงยาว หมากค้อหมากหมั้น
สับปะรดหวาน มะขามข้อสั้น หวานชุอัน พร่ำพร้อม
หมากจุกหมากเกียง ชุมพูปลูกล้อม มะหน้อแหน้ เกวนฅวาย
ส้มสุกลูกไม้ หากมีหลวงหลาย ฝังปลูกยาย เต็มสวนชุบ้าน
จักกินสัง เชิญอาวบอกต้าน หลานจักไป ฅ้นฅว้า [BLOCKQUOTE]
กล้วยฅ้าวกล้วยจัน ตีบฅำน้ำว้า ทังกล้วยไข่ใต้ เชียงราย
ทังกล้วยฮ้างมุก กล้วยส้มหวีหลาย จิมถี่ยาย แวดล้อมตุ้มหลุ้ม
กล้วยตีบฅำ สุกดำหน่วยปุ้ม หากมีซุม ทั่วทิศ
กล้วยน้ำนม ปลีขมแชบชิด คันแก่เต้ง หวานเย็น
สัพพะลูกไม้ เถิงระดูเป็น มีทั่วแดนเดน พร่องหวานพร่องส้ม
จักกินลูกดิบ ฤากินสุกหล้ม ถมไปเนอป่าเล้อ
เถิงเมื่อมันสุก หั้นพอเน่าเบ๊อ ตามใฝ่เต้อ อาวเฮย
เต็มว่าน้าไพ้ ละไว้หนีเฉย อย่าหมองมันเลย หลานบ่หื้อกลั้น
[/BLOCKQUOTE]
ลับแลไชย บ่วายยังหมั้น หล้างสมฅะเน ใฝ่มัก
แม่ร้างผีตาย แม่หม้ายผียักษ์ หล้างปะจวบได้ แถมคา
ชาติว่าน้ำ บ่หล้างเขียมปลา ชาติว่านา บ่หลอนไร้เข้า
หนีช่างไผ อย่าได้หมองเศร้า ทำไมมัน เท่านั้น
เต็มเขาหนีไกล บ่ไปเฟื้อฟั้น บ่อึบอยากกลั้น อันใด
เต็มหลานขี้ริ้ว เพื่อนละหนีไกล จักกินสิ่งใด จักหาหื้อได้
จักกินเข้าหนม กวนคนอย่างใต้ ก็ตามดวงทัย ใฝ่มัก
ทองหยอดทองหยิบ ติดวางด้วยฅวัก เข้าหนมใส่ไส ้หนมคน [BLOCKQUOTE]
ตามฅวามใฝ่มัก อาวจักประสงค์ ทังเข้าหนมวง ทอดมันชุบอ้อย
เข้าหนมถะไหล ใส่ในถ้วยหน้อย เขาขายที่พอย บ่อนเช็ก
เข้ามันสูนกลอย บัวลอยเป็นเม็ด เข้าตอกปั้น สูนงา
เข้าหนมครก และสังขยา เข้าหนมแดกงา งุ้นน้ำซอยเสี้ยว
น้ำอบหอม ตาลซายเข้มเขี้ยว เทลงแทว หีบซด
เข้าหนมผิง ซ้ำยิ่งมีรส เข้าหนมไข่เหี้ย สาฅู
เข้าหนมเทียนเช็ก ใส่ในเนื้อหมู เข้าหนมวิทู ใส่น้ำอ้อยใต้
คันอาวจักกิน หลานจักทำให้ เข้าหนมเมืองไทย ชื่อนัก
[/BLOCKQUOTE]
ลอดช่องมีหาง ทังลูกแมงลัก หลานแกว่นด้วย ทำครัว
กะทิน้ำพร้าว จักเอาชาติหนัว มะพร้าวทำครัว จักเอาชาติห้าว
บ่พออับจน เข้าเหนียวเข้าเจ้า บ่บกบางลง เฅลื่อนลด
บ่จาสะหาว อวดอู้เอายศ บ่บกขาดแห้ง ถุเยีย
หลานจักรับเลี้ยง บ่พอกลัวเสีย ติเสียแต่เมีย หาหื้อบ่ได้
ในเขตโข งระวงเหนือใต้ แผวแดนไทย ท่งย้าง
ก็หากเขียมสาว แม่หม้ายแม่ร้าง บ่มีที่อ้าง แฝงชม
ในเขตฅ้าย ลับแลงทังกลม มีแต่อาชม คนเดียวเท่าอั้น [BLOCKQUOTE]
ใจซื่อใส ฟู่ไหนมีหั้น บ่บิดอำพราง ลับลี้
ชาวลับแลง ตูข้าแฅว่นนี้ ช่างสัปปหลี้ หนีคำ
อาชมน้าไพ้ ฟู่ไหนเพื่อนจำ บ่หลงลืมคำ กำไหนกิ่วหั้น
ไผติเตียน บ่เฟือนตั้งหมั้น ติเสียช่างฅืน พลิกงว้าย
ผ่อไปไกล ลอดหน้าแฅ่งย้าย ผัดแวดเกี้ยว เวียนวน
คันว่าคึดแล้ว บ่พลิกฅืนหน บ่เซือนซน กวนเกาหยาบหยุ้ง
ติเสียช่างหน เพศเพียงดั่งกุ้ง ยามเมื่อลอยใน บวกน้ำ
บ่ใช่แข้ง(แกล้ง)จา แดกหย้องสุ่ยซ้ำ ไขฟู่ต้าน ตามราย
[/BLOCKQUOTE]
คำหลานเล่าเรื่อง เบื้องพี่จำหมาย มาไขบอกนาย ตามรายถูกต้อง
บ่เตื่อมแปง แสร้งคำเพิ่มหย้อง เก็บเอามา ฟู่น้อง
ขออย่าขัดใจ ร่ำไรจ่มฟ้อง ว่าตัวพี่แข้ง นินทา
เอ้ยพ่วงนั้น ซ้ำเล่าไขจา ว่าวันจักลา ยกย้ายจากบ้าน
ได้ยินเสียง ส่ำเนียงสั่งต้าน เมื่อเดินทาง เที่ยวลัด
ทัดขอนตาล ป้างวันออกวัด หันหาบหิ้ว บุงเดิน
เล็งพินิจ ดูดั่งสุกเสิน เดินก็เดิน ไขจาสั่งต้าน
ว่าขออำลา พอกฅืนเมือบ้าน เป็นหว่างครา ก่อนเล้า [BLOCKQUOTE]
หาบครัวกราย ก่อนงายรุ่งเช้า ดูบ่เศร้า หมองมัว
เดินย่างย้าย สู้ ๆหัว ๆ หากใจฅอนัว ได้ยอออกบ้าน
ได้ยินเสียง ส่ำเนียงสั่งต้าน บ่เหมือนยามออน ก่อนนั้น
สั่งเสย ๆเหมือนบ่เคยซั้น หันเมื่ออั้น ผิดแซง
เอ้ยแก่แล้ว บ่ช่างดัดแปลง แสร้งแต่งคำ กลัวกรรมบาปต้อง
มุสาจาร บ่หื้อเกี่ยวข้อง หันเชื้อใด ฟู่น้อง
เอ้ยบ่ช่างแปลง ซุกแซมส่อฟ้อง หื้อน้ำขุ่นต้อง ชอมรอย
พวงดอกย้าง ดอกมันดอกกลอย ไผบ่ผ่อคอย บ่ทัดบ่ส้อม
[/BLOCKQUOTE]
ย้อนมันบ่หอม ระเมาเอิบอ้อม ตาคอยดอม บ่ทัด
คันหยุบมาแยง แล้วฅืนทิ้งซัด บ่เหมือนเพื่อนอั้น ศรีชม
คันหันดอกไม้ ฅุ่มหน้าบานถม บิดมาชม นิยมชื่นสู้
หัวใจไหว ลวดไหลหลิ่งหลู้ หาบครัวชู ยกเช้า
ลักอุ่นใจ ป้านพอทุ่นเท้า เหมือนห่อเข้า ดูฅวาย
พราะมีคำคึด หมื่นนึ่งพันปลาย จิ่งติดตามราย ทวยไปไต่เต้า
เยื่องคำแพง ที่ได้แฝงเฝ้า กับพรหมสะเพา ดอกคุ้ม
เหมือนบ่พาน บ่ข้องบ่ทุ้ม ใจมืดกุ้ม ทังเมือ
[BLOCKQUOTE]
เดินสู่ทิศะ อุดรหนเหนือ หัวเหิดอืน ขึ้นท่งผ้ายดั้น
หันผู้ชาย ติดตามทวยหั้น จักเป็นชาวใด บ่ฅัก
มาอาศรัย อยู่ในส่ำนัก วัดใหม่นี้ เมินมา
มีดซุยขัดพก นุ่งกางเกงขา จักว่าคูลวา ตัดล้าอย่างใต้
เยียะคำฟู่สูง ฟังบ่สู้ได้ จักเป็นชาวใด ไม่รู้
ฟู่จาสัง บ่หยุดฅุดฅู้ โผโล่หน้า เลยไป
บ่สู้แม่นทัด จับซอบใจไผ ฟู่สังคำใด จะนั้นว่าอั้น
เยียะหูยาน ๆเยียะการสั้น ๆ ตาแลชัน เหลือกเลื้อ
[/BLOCKQUOTE]
ฅนผอมเสือ เออเลอร่างเฅื้อ หน้าผากหิ้น หูบัง
บ่ปุนแกว่นคุ้น หน้าดูกจังกัง ฟู่สังคำใด สบร้ายปากกล้า
คันไผฟู่ขัด สะบัดลิ้วหน้า ซอบวาทา สุ่ยยุ
สลิดเป็นขุน หุ่นมุทะลุ สูงต่ำถ้าน กลางฅน
มาพิเคราะห์ ฟังดูซอบกล เวทมนตร์ดล เขาลือเก่งกล้า
เยียะดำๆ ย่างซำก้มหน้า สองชํคา ย่างโธ้ง
ไปตามสัน มคฺคํทางโค้ง ลัดท่งขึ้น เดินทาง
เอ้ยผ่อแท้ สุดเช่นตาขวาง หันไปทาง นาบวกชำท่งหน้อย
[BLOCKQUOTE]
พี่ได้ยินเสียง สำเนียงเรื่องถ้อย ใจพรหมพลอย ต่ำคล้อย
น้ำตาไหล หลั่งเบ้าถั่งย้อย เพราะจิตใฝ่ห้อย เถิงนาย
สารเรื่องทุกข์ แต่ต้นเถิงปลาย จักเล่าไขยาย ตามรายเรื่องเหง้า
ตามวาจา อันข้ากับเจ้า อั้นสองฅนเรา ฟู่ไว้
สัพพะวัตระ เก็บมาควี่ไค้ ไขเล่าหื้อ นายฟัง
บทนี้ยัง บ่สุดเสี้ยงห้อง จักเล่าน้องต่อ บทลูน
ก่อนแหล่นายเฮย ฯ
[/BLOCKQUOTE]

บทที่ ๔
[BLOCKQUOTE]
มโนเนือง จีเหลืองเหี่ยวม้วย เพียงดั่งกล้วย บ่มไว้ในขุม
แดนแต่น้อง แม่บัวจีจุม เจ้าหัวฅำซุม ทอดทุมละข้า
ละเวเหหน เพศคนเมาบ้า เพื่อตัวนายมา ทิ้งละ
ซ้ำได้ยินเขา เล่าถ้อยวาทะ ไขฟู่หื้อ หลายราย
[/BLOCKQUOTE]

อยู่มาชุมื้อ พร่ำคือตัวตาย อยู่เหนือดินดาย สะร่างบ่หล้อน
เกิดมาเป็นฅน ทรงทุกข์ข้อน ก็ปางคราวครา ถ่านี้
เพราะว่านายเลา เจ้าหลบหลีกลี้ หนีซ่อนหน้า มาเมือง
มาละพี่ไว้ โศกไหม้หมองเหลือง เพศเพียงเฟืองน้องเหยืองเบื่อข้า [BLOCKQUOTE]
มาทอดทุมชาย เรี่ยรายเหนือหญ้า แกมสุธา ฝุ่นมุก
นายได้เถิงสุข ละข้าพี่ทุกข์ คำฟู่ต้น รอยลืม
พี่รักบ่แล้ว เพศเข้าติดหืม พี่แพงบ่ลืม เพศฟืมรักฝ้าย
พี่บ่หมายเป็น อุตามร้างหม้าย หมายฝากอินทรีย์ จิ่มน้อง
[/BLOCKQUOTE]
พี่หมายฝากใจ ฝากไส้ในท้อง จนตราบเสี้ยง ชีวํ
บ่สมดั่งฅิด ฅะนิงใจหวัง น้องจงชิงชัง รอยแหนงหน่ายข้า
บ่อิ่นดู มุทูตาหน้า สักเท่าคายบง หน่อไม้
มาจงชิงชัง เบื้องข้าพี่ไธ้ กับสาเหตุอั้น ใดชา
[BLOCKQUOTE]
เยียะฟั่งฟ้าว จากด้าวเคหา มะโนมะนา บ่ช้าอยู่ได้
เต็มเขาทวงเงิน เกินเหลือร้อนไหม้ หล้างขอทุเลา ผ่อนไว้
พี่ยังไปถาม มาส้ายแทนใช้ ควรขอผ่อนถ้า ยาวนาน
บ่ใช่หลวงพระ พวกกรมการ หากเป็นวงศ์วาน พี่น้องกันใกล้
[/BLOCKQUOTE]
จักใส่เหล็กหลา ขื่อคาฤาได้ เจ้าไหมใยมอน ยอดม้อน
มาดูเกรงกลัว สะดุ้งสะท้อน ไผจักข่มฆ่า ฟันนาย
ของสิ่งทรัพย์ อยู่กับกฎหมาย จักเอาจิ่มนาย ครั้งนี้จนได้
บ้านท่าเสา บ่พอไกลใกล้ กับลับแลงไชย เขตฅ้าย
[BLOCKQUOTE]
ลัดท่งทางหลวง ไต่เต้ายกย้าย คราวก่อนเข้า งายเดียว
เขาเร่งรัด แม่แพรสีเขียว น้องสังบ่เทียว ทวยไปฟู่ข้า
พี่ยังสั่งตัว แม่บัวจีอ้า หลายนัยยา เรียบร้อย
ฝูงภิกขุเถร โยมเณรพระหน้อย ยังรู้เชื่อด้วย ดินไฟ
[/BLOCKQUOTE]
ดีและร้าย ควรเชื่อลองใจ เต็มตัวบ่ไป หล้างรออยู่ถ้า
ยังจักสม ดังคำฟู่ข้า รอยว่าพรหม ล่ายเพี้ยน
พี่สั่งนาย จนเสี้ยงซ้ำเมี้ยน บ่จาเงือดอ้าง ซักคำ
รือฝูงพี่น้อง หากแข้ง(แกล้ง)ทำกัมม์ จงกระทำ หื้อน้องจากข้า
[BLOCKQUOTE]
บ่ปลงปล่อยตัว แม่บัวจีอ้า ไปหาภาดา พี่เชื้อ
น้องสังบ่ไป ปราไสรเงือดเงื้อ ชุมหมู่อั้น นายเคย
เจ้าเพื่อนพ้อง น้องหากทำเฉย ที่คุ้นที่เคย ถมถองไฅว่บ้าน
ที่เพื่อนมีของ เงินทองป้องป้าน หากยังมี บ่ไร ้
[/BLOCKQUOTE]
เอาตัวไปขัน มาส้ายแทนใช้ หื้อหมดจากเสี้ยง ราคี
คันว่าพี่นี้ บ่ตายเป็นผี บ่หนีคำเดิม จักเติมไถ่เจ้า
บ่ลาละตัว หื้อมัวมืดเส้า จักตามทวยเอา ไถ่ฅด
จักไถ่นางแพง เจ้าแป้งกลิ่นรส บ่ทุมทอดต้น วาที
[BLOCKQUOTE]
อันนี้น้อง หองทึงใคร่หนี ช่องทางมี บ่ปังตอบโต้
หันเป็นสาย ร่อมรายโต้โหล้ บ่ปิดอำพราง เงือดเงื้อ
พออ้างอิงเถิง เทิงข้าพี่เชื้อ เขาจักว่าหื้อ สันใด
เป็นแต่น้อง หากทึงใจไกล คันว่าจักไป เอาพี่มาอ้าง
[/BLOCKQUOTE]
กลัวได้อยู่กิน ยินดีสืบสร้าง บ่จางเทิง ทางพี่เชื้อ
ชายหากเข้าใจ บ่ถ้าเงือดเงื้อ กลัวใฝ่เอื้อ ยาวไป
ตริจ่มฟ้อง อึดคลางหมองใจ จาร่ำไร ต่ำคล้อยหน้าส้อ
รู้วิสัย เหมือนลาวรู้ห้อ ผดในฅอ รู้พื้น
วิสัยเขา อ้างถกลากทึ้น พายฝ่ายเบื้อง ทางชม
[BLOCKQUOTE]
ข้าพี่นี้ บ่เล็งหันสม น้องหากเมาลม ไปสมสู่หน้า
ใจนายดี ได้หนีจากข้า ได้เหิงเมินมา น้องฅิด
รอยว่านาย มาด้วยอามิส ติดสืบเส้น สายใย
นายว่ารัก หากรักปลายใจ บ่รักแต่ใน จิตใจและไส้
[/BLOCKQUOTE]
รักเชื้อใด หนีไกลจากได้ ใจในเพียง นุ่นงิ้ว
นายหันพี่จน เป็นฅนขี้ริ้ว เขียมแผ่นผ้า เงินทอง
หวังว่าน้อง บ่หันแต่ของ หวังจีบัวทอง น้องหันแต่ข้า
นายฟังคำไผ ฅนใดแสร้งส้า จายุยง ส่งท้าย
[BLOCKQUOTE]
หนทางหลวง บ่เต้ายกย้าย พ้อยบุบุ่นผ้าย ดอยดง
มาจุพี่ว้าง ย่ำฟากหวิดตง มาจุพี่ลง หล่มพงแฝกหญ้า
เยื่องคำจา อันนายฟู่ข้า เหมือนจักมีมา แน่ฅัก
ฝนตกหัวปี น้ำนองยิ่งนัก ปลาย่อมเหล้น ชมฟอง
[/BLOCKQUOTE]
บัวราณว่าไว้ หากมีถมถอง ยามเมื่อนายพอง น้องหันว่าแก้ว
มีผิวใส วรรณวัยผ่องแผ้ว ค่าควรเมือง หยวาดฟ้า
ปางพายลูน เป็นแก้วขี้ย้า เปรียบตัวม่อนข้า สันเดียว
มาจุบี้ว้าง ตกฟองกลางเปียว ย้อนจีบัวเรียว บ่เหลียวใฝ่เฝ้า
[BLOCKQUOTE]
จีบัวฅำ พี่กำได้เหง้า พ้อยถูกฟองลม คูดค้าน
กาบกาสรบาน พอแห้งเหี่ยวม้าน แมงภูเผิ้ง กวนชิง
เหมือนด้วงตัวน้อย อยู่ดินกินขิง พี่บ่รู้ฅิง ติงตัวสักหน้อย
ยักษ์อยู่ดอยหิน ลู่ชิงไปจ้อย พี่ตามทวยรอย บ่พบ
[/BLOCKQUOTE]
หัวอกเรียม เพศเพียงหนีบทบ ตีเตื่อมหลิ้ม จิมลง
คันคึดรอดน้อง แม่ฟองจันทร์ผง น้ำตาพังลง บ่มีเหือดหน้า
พี่มาเล็งหัน แผ่นพรรณเสื้อผ้า อันตัวชายา แต่งไว้
อั๊บมอบปัน หื้อข้าพี่ไธ้ สีมุ่ยอิ้น ซอนแดง
[BLOCKQUOTE]
เจ้าน้องรัก ช่างทอจัดแจง พี่เอามาแยง ผ่อคอยตางหน้า
และวันไหน พี่ไขผ่อผ้า สิบซาวที อ่านครบ
คันเอามาตืน แลัวคืนจีบทบ ตบลูบเกลี้ยง แปงดี
บ่หนานุ่งคบ กลัวหม่นหมองสี พกพันดี ใส่ถงมัดห้อย
[/BLOCKQUOTE]
คันพี่บ่หัน แผ่นพรรณผ้าต้อย อั้นสีมือนาย แต่งไว้
อัตตาตน ตัวพรหมพี่ไธ้ แดนเที่ยงเสี้ยง ชีวํ
ผ้าห่มทุ้ม แม่ดวงบุปผํ ซะแม่นว่ายัง เกิ๋ดค้างจิ่มข้า
พี่ขอรักษา ไว้คอยตางหน้า อโนชา น้องรัก
[BLOCKQUOTE]
ใส่ถงแขวน บ่แหนมซวกซัก กลัวกลิ่นเจ้า หายไป
ยามล่วงแล้ว ก่อนกี้ออนไกล เมื่อสองอยู่ใน เคหาแห่งห้อง
หนาวเย็นฅิง ที่พิงใจข้อง ย่อมเอามา ห่มเนื้อ
กลิ่นคัณธํ น้องยังร้างเรื้อ บ่หายเหือดเอื้อน สูญไป
[/BLOCKQUOTE]
หันของแห่งน้อง พอทุ่นอุ่นใจ คันหอระทัย วันใดโศกเศร้า
เอาผ้าผืนขาว ของนายน้องเหน้า มาสูดดมเอา กลิ่นรส
คำโศกา ค่อยหายเหือดงด อดอยู่ได ้เป็นคราว
เจ้าคู่ซ้อน บ่ร้อนบ่หนาว สนุกพิงพาว เหิดหัวอยู่ห้อง
[BLOCKQUOTE]
ม่วนวอนใจ เยาะใยคู่ถ้อง บ่จาเทิงเรียม พี่ไธ้
เยื่องคำจา อันเจ้าฟู่ไว้ ก็หายกว่าจ้อย สูญไป
คำฟู่เค้า เอาทุมเสียไหน เอากำใส่ไฟ ฤาไหลน้ำกว้าง
จงชังพรหม บ่ได้สมสร้าง บ่สัญญาณเทิง บอกรู้
[/BLOCKQUOTE]
มางืดหัวใจ เจ้าก้อนกลิ่นคู้ ไผสอนสั่งหื้อ ชังชาย
คึดรอดน้อง บ่ลืมบ่หาย พี่แพงนาย เหมือนฅวายกับเอี้ยง
สับไซ้เหา เอาเมนออกเสี้ยง จับยืนยอง ผ่อเลี้ยง
หันไข่ขางหนอน บ่มซอนตัวเพลี้ยง ก็สับออกเสี้ยง ยืนฟอน
[BLOCKQUOTE]
เอี้ยงผ่อเลี้ยง บินเบี่ยงทวยจร มีแต่ฅวายพอน บ่รอนรักเอี้ยง
ก้อนเกลือเขียม ลูกไม้ก็เสี้ยง จาทวนเทียม เปรียบนั้น
พี่เมารักนาย เหลือหลายหลืบชั้น บ่จางจืดด้วย คำแพง
เต็มข้าพี่ไธ้ ได้เงินพอแสน กับหัวฅำแดง บ่แพงเท่าเจ้า
[/BLOCKQUOTE]
คันได้เฝือแฝง เพาแพงตัวเจ้า ปัดแผ่นดินนอน ก็แล้ว
เจ้าสลิดเขียม เคยเทียมร่างแฅ้ว ไผกำสะแหว้ว เดินดอน
พี่เมารักน้อง แม่ฅำขจร จนหาหว่างนอน ผ่อนยั้งบ่ได้
บึดเมาขึ้นเหนือ บึดเมาล่องใต้ ซุกซนไป เที่ยวลัด
[BLOCKQUOTE]
หล้างเทื่อก็ไป อาศัยอยู่วัด กินซากเข้า เหลือเพล
พี่ทรงคำทุกข์ น้องบ่หันเห็น เจ้ากัมม์ซอนเวร หลอนน้องอยู่ใกล้
พี่บ่ทุกข์จน ทารณร้อนไหม ้ยังหลับดีในอิ่มท้อง
แม่นว่าเจ็บเป็น นายแพงเพื่อนพ้อง จักแฝงใฝ่เฝ้า เยายา
[/BLOCKQUOTE]
อยู่มาชุมื้อ พี่ทรงโสกา เพราะตัวชายา น้องบ่มีใกล้
แม่นว่าเจ็บเป็น ร้อนเย็นหนาวไข้ เป็นหวัดไอ เสียบคัด
เจ็บหลังสึง ลมขึ้นยึ่งยัด บังเกิดด้วย สันใด
บ่มีที่วัก ที่วานไผไหน จักหานางใด นวดฟั้นนั่งป้อง
[BLOCKQUOTE]
บ่เหมือนนงราม เมื่อยามอยู่ห้อง ปางยามออน ก่อนนั้น
คำโสกา หมื่นอันพันชั้น เถิงถูกต้อง ตัวเรียม
แก้วเลี่ยมเพชร วิฑูรสีเสียม นิดนั่งเทียม บ่หนีจากข้า
เข้าน้ำคำกิน ย่อมดาไว้ถ้า ตามเวลา ฅาบมื้อ
[/BLOCKQUOTE]
การหล้างควรขาย อุบายทางซื้อ ตกแต่งหื้อ ตามมี
ข้าพี่ไธ ้บ่ได้เฅิงขี หมากสุบมูรี มีไว้บ่แห้ง
น้องหากจัดแจง แต่งดาสร้างแสร้ง บ่ขีเฅิงใดทุกข์ร้อน
กินเข้าร่วมขัน หีบแกงร่วมช้อน บ่ทุกข์โศกต้อง สักอัน
[BLOCKQUOTE]
ตั้งแต่น้อง แม่แพรสีจันทร์ หกวิ่งยัน หนีไกลจากข้า
บ่มีไผ แต่งดาไว้ถ้า หาเองเดียว เลี้ยงท้อง
ก็บ่เหมือน อยู่ใกล้เทียมน้อง พี่ทุกข์โศกต้อง หลายแซง
หล้างเทื่อนั้น พี่เดินแสวง ไปแอ่วคอยแยง ลับแลงแฅว่นใต้
[/BLOCKQUOTE]
หล้างเทื่อมีไกล หล้างทีมีใกล้ โขงอาณา ระยะ
การโกนจุก ทำบุญบวชพระ บ่เหือดเอื้อน กินทาน
หากมีชุทิศ ลับแลงสันฐาน ปุนชมบาน ทำทานม่วนเหล้น
พร่องไต่ตามสาย ชาติเชื้อเครือเส้น อันเป็นวงศ์วาน พิชชะ
[BLOCKQUOTE]
ฝูงหมู่ชุมเคย บ่เสยทอดละ มาบอกต้าน เชิญไป
เขาทอดเลี้ยง เข้าน้ำปัจจัย ตามรีตเมืองไทย จัดแจงแต่งสร้าง
ของกินสัง บ่บกเหือดแห้ง เหมือนนายแพง หากรู้
จักบอกนายแพง เจ้าแป้งกลิ่นคู้ เขาแต่งต้อน หลายอัน
[/BLOCKQUOTE]
มีพร่ำพร้อม โทะโตกกวัะขัน ของจืนจ่าวมัน ของหวานใส่ด้วย
คันจักจา ว่าไปด้วยถ้วย ก็กลัวคำยาว ฅ่าวนัก
ขอนายแพง จุ่งแยงสอดทวัก เหมือนดั่งอั้น หันมา
ข้าพี่ไธ ้เท่าลวาดแลตา ไปหันชะนา ฝูงสาวร้างหม้าย
[BLOCKQUOTE]
หล้างฅนนุ่งไหม หล้างฅนนุ่งฝ้าย หลายนารี ละลุ้ม
พี่ได้ไปหัน แผ่นพรรณเขาทุ้ม สีมุ่ยอิ้น บิงใบ
ข้ามาระนึก คึดสอดในใจ ว่าผืนสะไบ เหมือนของน้องเหน้า
เหมือนจักได้หัน สุพรรณหน้าเจ้า ใจมัวเมา ซว่านท้วง
[/BLOCKQUOTE]
ลวดตกสะเกิ๋ด คึดเกี้ยวเลี้ยวล้วง ใจสอดดั้น เทิงนาย
เต็มกินอิ่มท้อง คัดยึ่งเพียงตาย เหมือนอยู่บ่ดาย บ่กินสักหน้อย
ลวดกำเข้าจุก รีบลุกไปจ้อย ผันบันเอา จอกน้ำ
กลืนลืนลง ซ้ำเข้ายัดค้ำ เกิ๋ดกิ่วก้ำ รูฅอ
[BLOCKQUOTE]
กลืนลืนน้ำ ซ้ำลงหลำหลอ เจ็บใจฅอ ปานจักแตกอ้า
ย้อนเมารักนาย แม่ดาวปลอมฝ้า บ่แปงวาทา ชุบย้อม
และอันและมี ไปเสี้ยงพร่ำพร้อม เพราะใจอ่วงอ้อม อาลัย
นึ่งเมินนึ่งฮ้าย วุ่นวายหัวใจ วันใดฅืนใด บ่ใสสว่างหน้า
[/BLOCKQUOTE]
น้องมาทำกัมม์ ทำเวรใส่ข้า หื้อเวทนา บ่แล้ว
สองรักกัน มัดหมั้นกิ่วแฅ้ว พ้อยบิดจากเบื้อง ฅืนฅาย
ตั้งแต่น้อง จากห้องหนีหาย บ้านสันฅอกฅวาย พี่บ่กรายใกล้
คันพี่ไปกราย เที่ยงรนร้องไห้ เคยหันนงวัย นาฎน้อง
[BLOCKQUOTE]
พ้อยบ่ได้จา ได้ต้านปากพ้อง หันแต่ห้อง หมองดาย
จักแถมเตื่อมทุกข์ โศกไหม้ไปหลาย บ้านสันฅอกฅวาย แหนมบ่ไปไกล้
หลอนพี่ไปกราย บ่หันก็ไห้ อกทรวงใน ยิ่งล้ำ
ลวดบ่ไปกราย ไปใกล้แถมซ้ำ แดนแต่หั้น เนอนาย
[/BLOCKQUOTE]

ต่อบทที่ ๔

ห้องนี่งนั้น ปุนผิดอายหยาย ฝูงญิงชาย หลวงหลายเพื่อนบ้าน
จักหยอกจิกัน เนืองนันเล่าต้าน จุนปากทวย ควักชี้
ว่าเมียละผัว เก็บตัวซ่อนลี้ หนีวิ่งผ้าย เสียเมือง
ยังเมาคุ้มคว้า บ่เผิดอายเหยือง อดสาเทียวเนือง แว่แวะมาได้

[BLOCKQUOTE]
ปุนดีอายตาง รำฅาญใจใบ้ กลัวเขาร่ำไร ดั่งนี้
คองพี่หื้อหลัง พากันควักชี้ บุ้ยปากสุ้ม ทวยชาย
แดนแต่นั้น พี่บ่ไปกราย จวางเมานาย แล่นเหนือหกใต้
นั่งไหนก็เหงา เซาไหนก็ไห้ สืบวันไป สืบมื้อ
[/BLOCKQUOTE]

บ่คึดทางขาย อุบายจ่ายซื้อ บ่จงใฝ่เอื้อ เงินฅำ
พี่ทรงคำทุกข์ อยู่ไปตามกัมม์ พ่ำเพ็งธรรม จำศีลแปดห้า
ปรารถนา ขอได้หันหน้า อย่าไคลคลา คลาดว้าง
ขอกุศล ทวยดลผ่าม้าง หื้อสมใฝ่อ้างอารมณ์

[BLOCKQUOTE]
ขอเชิญเทพท้าว เขตด้าวทังกรม อินทาพรหม ครุฑนาคต่ำใต้
ขอช่วยปอง พองฅืนหื้อได้ รีบเร็วไว อย่าช้า
จุงบันดลใจ แม่แก้วไข่ฟ้า หื้อกลับพอกหน้า ฅืนมา
คันว่าน้อง รอมแพงเพื่อนจา ไปตกอาณา รัฏฐาหมื่นห้อง
[/BLOCKQUOTE]

จักเซาะถามหา นายเราที่ข้อง ตามทวยพอง ลู่ม้าง
เต็มไปเมืองแกว แผวเมืองล้านช้าง จักตามไต่เต้า เอามา
เต็มไปอังวะ ตะโก้งหงสา สิบสองพันนา เขตลื้อเมืองห้อ
อโยธิยา คูลวาสีป้อ โขงอาณา ลุ่มฟ้า

[BLOCKQUOTE]
บ่ว่าเมืองไหน จักไปฅ้นฅว้า บ่ปลงปล่อยหื้อ ฅนใด
เต็มเถ้าแก่ฅ้าว เดินทางบ่ไหว จักค่อยคลานไป จนเถิงรอดเจ้า
เต็มนายมีผัว เทียมแยงแฝงเฝ้า จักตามทวยเอา ลู่ม้าง
จาลวงสุด อยู่กรวงงาช้าง จักตีสิ่วต้อง ชีเอา
[/BLOCKQUOTE]

อันนี้น้อง แม่อินทร์ลงเหลา เขาพาเอา สู่เมืองแพร่แก้ว
เมืองโกศัย เป็นภัยบาดแบ้ว หนทางเทียว ก็โค้ง
ใคร่หันหน้านาย เหมือนอกจะล้ง ก็สุดส่วนเสี้ยง ปัญญา
กลัวเหมือนไข่มด ตกย่านวังปลา จักตามทวยมา ก็มาบ่ได้

[BLOCKQUOTE]
คันมีปีกหาง บินซานไปได้ จักเหินบนทวย บ่ละ
เหมือนวรรณพราหมณ์ หน่อเหน้าองค์พระ กับเมียมิ่งแก้ว พิมพา
จักเอาน้องรัก รอมแพงขวัญตา เหาะเหินเดินมา ผ่าลัดเมฆฝ้า
ข้ามสิงขรดอยดง ขอบขั้น เถิงเมืองพิงค์ บ่ช้า
[/BLOCKQUOTE]

สุดวิสัย นั่งไห้งุ่มงว้า บ่มีปีกอ้า เหินบิน
พี่เมารักน้อง กาบซ้อนบัวจีน จนกายาฅิง พอผอมเผิดแห้ง
จับหล้างฅืน บ่นอนจนแจ้ง ตาพอแดง เลือดช้ำ
มาเป็นทุกข์ใจ ทุกข์ฅอยิ่งล้ำ รนร่ำไห้ หานาย

[BLOCKQUOTE]
นอนนั่งฅิด ฅะมุ่นกระหาย นอนหงายเมื่อยฅิง เปลี่ยนพลิกฅืนขว้ำ
บ่เป็นตาสุข สะแคงสองก้ำ กลับไปมา พลิกฟื้น
สองดวงตา เพศทาด้วยพริก เพื่อทุกข์โศกเศร้า เมาวอน
นองเนตรย้อย ชุ่มเสี้ยงทังหมอน หัวอกเอ่าฅลอน หลับนอนบ่ได้
[/BLOCKQUOTE]

น้ำตาตก คัดอกนั่งไห้ ใจเทียวไช ไฅว่ฅิด
ว่าปางนี้เหย นายหลับแทบมิด บ่ฅิดอ่วงต้อง ผัวออน
ฤาว่าน้อง เจ้ากาบไกสร บ่หลับบ่นอน กวักไหมปั่นฝ้าย
ฤาสุขสงวน ม่วนงันจะกว้าย อยู่เดียวดาย แต่น้อง

[BLOCKQUOTE]
ฤามีคู่แฝง คู่แพงเพื่อนพ้อง เรียงร่วมห้อง พิงเพา
ฤาว่าน้อง แม่ปล้องแขนเหลา บ่ห่วงบ่เมา เพศเพียงดั่งข้า
นายบ่เหงาผลาญ ชื่นบานตาหน้า เป็นสันใดชา น้องชั้น
ยังคึดรอดเถิง ร่ำเพิงพี่ชั้น เหมือนม่อนข้า พรหมมินทร์
[/BLOCKQUOTE]

ฤาว่าน้อง นับอยู่นับกิน บ่กวังเมาวิน เสมอดั่งข้า
ตัวฟู่ตัว เพศเพียงดั่งบ้า มาอัทธวา ร่ำรัก
กลางฅืนนอน ใจจรสอดทวัก ไปกล่อมเจ้า นอนเรียง
หล้างเทื่อนั้น เหมือนได้ยินเสียง เยียะเหมือนซะเมียง หันสารูปหน้า

[BLOCKQUOTE]
หวังว่านาย พลิกฅืนหาข้า ลุกขึ้นมา ฟั่งรับ
แล้วลวดหายตา พี่ไปวาบวับ กับเพื่อนกลิ้ง ชวนเมา
ผ่อซั้นแท้ เป็นว่าเงาเสา เมาบ่เมา จนพอปุนอั้น
ที่จักเป็นฅน สืบทนตั้งหมั้น บ่หันเนอนาย น้องรัก
[/BLOCKQUOTE]

หันของกิน ที่อันเคยมัก มาเหมือนกรวดก้อน หินชา
เท่าดอมละไว้ บ่อาลัยหา บ่แหนมภุญชา(กินอาหาร)คาบเคี้ยวลงได้
อิดอ่อนหิว โรยแรงแกมไข้ เหมือนเป็นหวัดไอ หอบซ้ำ
จับหล้างวันเหย พอลืมเข้าน้ำ ถ้านปุนอั้น เมานาย

[BLOCKQUOTE]
กาเพื่อนทุกข์ สอดดั้นขวงขวาย ของใดมียาย ทังหวานเปรี้ยวส้ม
มีทังหุงแกง จ่าวจืนปิ้งต้ม เล้าโลมพรหม พี่ไธ้
ว่าอดใจกิน ข้าทำแต่งไว้ เพื่อหื้อทุ่นไส้ ใจดี
ของเยื่องนี้ ของขวบของปี หวานลำดี ควรกินกับเข้า
[/BLOCKQUOTE]

อย่าไปมัวเมา ปากหมองท้องเศร้า เล้าโลมพรหม ฅะฅ้อย
หลอนอิดหิว โรยแรงอ่อนม้อย จักเจ็บป่วยไข ้โรคา
ชมคู่ซ้อน บ่สีเนหา เพื่อนหนีพรากลา ทิ้งละไว้ได้
เต็มว่าหมองเหงา ซบเซานั่งไห้ เพื่อนหนีเราไป ขอกฟ้า

[BLOCKQUOTE]
ที่อันจักเป็น น้ำมันขี้หย้า ก็หาบ่ได้ สักอัน
อดเอาเทอะ พอฟังคำกัน เต็มคำรำพัน ก็บันบ่ได้
ไชยลังกา หันข้านั่งไห้ เท่าร่ำเพิงไป กล่าวชี้
ทังท่านทังตัว ย่อมเป็นดั่งนี้ ซ้ำเหงาเงียบไห้ ทวยพรหม
[/BLOCKQUOTE]

อย่าว่าพี่นี้ แต่งถ้อยประสม มาจุล่ายชม บ่ไห้ว่าไห้
หลอนว่าไผ ขึ้นมาจากใต้ ลองถามคอยด ูเที่ยงรู้
พี่ไห้หมองเหงา หาเจ้ากลิ่นคู้ เขาหันพี่ไห้ ทึงเมือง
ออนมอยเนื้อ ขาวแดงแกมเหลือง คันอยู่ยังเมือง วิเทห์เทพห้อ

[BLOCKQUOTE]
ใคร่กำแขนถาม ใจฅวามสักข้อ ใครสองนั่งรอ ต่อท้า
ก็ไกลชอยวอย เหมือนดอยกับฟ้า เหงยเหงี่ยงหน้า ดูเดือน
ข้อนที่ทุกข์ บ่มีไผเหมือน คึดหลายวันเดือน ก็มาบ่ได้
หลอนตีนช้างสาร ฅวบตีนนกไส้ เที่ยงจมดินไป บ่ฅ้าง
[/BLOCKQUOTE]

ฅอพี่พรหม บ่เท่าฅอช้าง กลัวถูกต้อง ภัยยา
ขอน้องรัก แก้วชอบชาตา พิจารณา ตรัสตรองหย่องเหยี้ยม
ปลายเข็มแหลม ปลายหนามก็เหลี้ยม จาทวยเทียม เปรียบน้อง
เหมือนนกพาปิน หากินเลี้ยงท้อง ขอตรัสเจตน์แจ้ง ดวงทัย

[BLOCKQUOTE]
การทางรัก เหลืออกเหลือใจ แสนอาลัย พี่ไปบ่ได้
แอ่วไปจุกเหงา ซบเซานั่งไห้ ใจในเฟือน เพื่อนพุ
อย่าไปสังกา ว่าข้าสุ่ยยุ จุล่ายเหล้น แปงเอา
หัวอกพี่ไธ้ เพศแคร่ไฟเผา เต็มที่เมา นั่งไหนบ่หมั้น
[/BLOCKQUOTE]

ซ้ำดอยตายโหง เขาโพลงมากั้น ขอนายฟัน บั่นม้าง
ขุดกุ่นเสีย อย่าหื้อเทิกฅ้าง หื้อหันเป่งกว้าง ทางยาว
อ็อดฮอดเนื้อ สีแดงแกมขาว เจ้าหัวฅำซาว ชาติเนื้อฅำใต้
คันนายขุด โค่นทุมเสียได้ พี่ส่วนสาธุ ยินดี

[BLOCKQUOTE]
น้องมาทอดซัด เข้าท่งนาปี ไปกุมยินดี นาดอน้ำห้วย
ก้ำพองเป็นกอง งวงงอออกด้วย พ้อยแผ่นดินพอน ขาดน้ำ
อย่าฟั่งเสียงแข็ง แมงแคงช่างซ้ำ ชามเชื้ออั้น ลองฟัง
เมืองแพร่พื้น สี่ห้าปีหลัง ฝูงชนํ ทังฝูงไพร่เจ้า
[/BLOCKQUOTE]

เยียะนาปี นาดอใฝ่เฝ้า กอใบงาม โป่งซ้อน
นายหันไผ ได้กินอิ่มท้อง มีพร่องอั้น คานาย
ชุมเพื่อนพ้อง เยียะนาเหมืองฝาย พาเสียแรงฅวาย บ่หลายก็หน้อย
คันได้ปลูกฝัง ยังยายเป็นถ้อย โป่งใบงาม หน่อเฟื้อ

[BLOCKQUOTE]
เต็มบ่ได้กิน ฅงไว้ได้เชื้อ นาฝ่ายเบื้อง เหมืองลิน
ฅนได้เยียะ ก็อุ่นใจกิน เข้าตกดิน บ่ห่อนเป็นหญ้า
คันบ่สม ดั่งคำฟู่ข้า จักพันธนา ปาดลิ้น
นายได้กินปลา ลวดลาเสียชิ้น บ่คึดรอดข้า ปรารมภ์
[/BLOCKQUOTE]

สะเลียมมะแขว้ง เพื่อนเล่าลือขม หัวใจแห่งชม พ้อยขมกว่าอั้น
ปากว่ารือ ใจก็อืออั้น ช่างจุลมพราง ล่ายคด
นายเจียรจา ฟู่ข้าเอายศ บ่สมว่าอ้าง สักคำ
ยามเมื่อน้องรัก ไผยังบ่จำ ยามเมื่อจักชัง แม่ฅำซาวห้า

[BLOCKQUOTE]
พ้อยฟังคำเขา หน่ายชังตัวข้า ใจฅลายลา จากไธ้
ยามจักหน ีมีคำสั่งไว้ หลายเรื่องถ้อย วาทา
คันว่ารักแท้ หื้อเมือทวยหา ที่จักลงมา ลับแลงแฅว่นห้อง
คันเมืองสวรรค์ ลงกินแกลบกล้อง จักกลับมาไช พี่น้อง
[/BLOCKQUOTE]

คันช้างพลายสาร ไค่มานมีท้อง จักพลิกพอกห้องมาไช
เจ้าทิพพะ ที่แพงหัวใจ ไขเหน็บคำ ตั้งใจว่าข้า
คันหนูกินไถ กระทู้กินกล้า จักกลับลงมา เฟื้อฟั้น
ฝูงญิงชาย ทังหลายหมู่นั้น ไขบอกหื้อ ภาดา

[BLOCKQUOTE]
สองสามแล้งนี้ บ่ถ้าคองหา จักกลับฅืนมา ก็กลัวกุ่มแส้
เต็มหลับฝันหัน บ่ควรดีแก้ ตัวฅำแรสั่งไว้
สัพพะวัตรา เก็บมาควี่ไค้ ไปว่าอั้น สันใด
นคระ เมืองมิ่งโกศัย มีกังวลภัย นายรู้ชุข้อ
[/BLOCKQUOTE]

ตัวหนีไกล ซ้ำไขคำหย้อ จาคำพอ สั่งไว้
ปุนอั้นแล้วตัว เจ้าสร้อยดอกไม้ บ่แหนงหน่ายข้า สันใด
ปุนดีต่ำคล้อย น้อยอกหมองใจ มางืดดวงทัย แม่ใบหน้าส้วย
ทำกัมม์บ่พอ ทำฅอแถมด้วย พี่จวางเมาทวย ปั่นคว้าง

[BLOCKQUOTE]
เสมอเหมือน เปรียบเทียมอย่างช้าง ยามเมื่ออั้น ลงมัน
พี่ได้พลัดน้อง ที่ข้องใจผัน ในปัจจุบัน ชาตินี้ต่อหน้า
บ่ได้ทำสัง เป็นกัมม์บาปกล้า หื้อเป็นเวรา หน่องพะ
ฤาว่าบุพเพ ปางหลังภาวะ รอยว่าข้า ทำมา
[/BLOCKQUOTE]

ได้เอาลูกนก พรากแม่มาตา หื้อเจียนจากลา รังนอนบ่อนเหล้น
กัมม์สยอง ครอบฅืนไฅว่เส้น เถิงเทิงชาย ชาตินี้
ผิบ่มี เปรียบอั้นดั่งชี้ รอยกัมม์อื่นอั้น พามัว
ปังตอบท้า ไฅว่ได้เถิงตัว ฤาได้ขายงัว พลัดแม่ยามหน้อย

[BLOCKQUOTE]
ลูกงัวใจหมอง ร้องรนอ่อนอ้อย อยากนมพอ ร่ำร้อง
กัมม์สนอง หื้อข้าพลัดน้อง สายที่ข้อง ลำนวน
ไขฟู่น้อง แม่แป้งจันทร์จวน ตามฅะบวน แต่เค้าเบื้องเบ้า
ตามวาจา อั้นข้ากับเจ้า ขอนายเลา คึดรู้
[/BLOCKQUOTE]

อย่าเมาชมผัว อย่าหนัวกล่อมชู้ จุ่งนิตนั่งตั้ง ใจฟัง
เต็มนายบ่รัก บ่บาระขัง เต็มว่านายชัง บ่ปังตอบเจ้า
พี่ขอรักตัว ต่อเท่าคุ้มเถ้า แม่ผมพันมวย อั่วช้อง
บ่ได้เป็นผัว ขอเป็นพี่น้อง เหมือนสืบเส้น สายเดียว

[BLOCKQUOTE]
ตัวพี่ก็ทุกข ์คำคึดก็เถียว เหลียวหยุบใด เป็นใบหย่อมหญ้า
ยกหัตถา มือขึ้นลูบหน้า ก็เป็นดินทราย ฅะฅ้อย
ทรัพย์สิ่งของ เงินทองเล็กน้อย ก็หาบ่ได้ ในมือ
ออนก่อนนั้น ยังได้กำถือ ติดแปดมือ แต่เฟื้องซีกเสี้ยว
[/BLOCKQUOTE]

บัดนี้จน ทารณข้อนเขี้ยว เฟื้องเงินเดียว บ่ซิ
บ่ใช่ว่าชา ยพี่แข้งถี่ชิ เกิ๋ดฟู่เกิ้ง ทางนาย
คุณแห่งน้อง มีมากหลวงหลาย ตัวแห่งนาย ทำไว้กับข้า
ได้อุปถัมภ์ ทำทอแผ่นผ้า กับโภชนา อุ่นร้อน

[BLOCKQUOTE]
พี่ได้กิน ได้พิงห่มซ้อน ปางก่อนกี้ มีคุณ
พี่บ่ลุบล้าง ทุมดายหายสูญ จักหมายตอบคุณ แห่งนายน้องเหน้า
พี่บ่มีสัง ฝากมาหื้อเจ้า จับยามเมา หอดไร้
เป็นของกิน ครัวทรงเครื่องใช้ จักฝากหื้อ ยินอาย
[/BLOCKQUOTE]

กลัวตัวแห่งน้อง ร่างค้อมฅิงผาย เอาของแห่งชาย ซัดทุมลุ่มใต้
กลัวฟักฟันทุม สุมไฟหื้อไหม้ บ่จับดวงทัย แห่งน้อง
หนีละเสีย จากห้องเทศท้อง ยังกุมฝากหื้อ ครัวมา
ดูบ่คึด เผิดหน้าอายตา ฝากทวยมา ดั่งฤาเยียะได้

[BLOCKQUOTE]
มากวังสึง เมาซึงแต่ใต้ ตามทวยมา แท้ทัก
คร้านรู้คร้านหัน กลัวเจ้าน้องรัก จาว่าอี้ นินทา
เพราะเหตุว่าน้อง บ่สีเนหา ไปปิยาภา กับเขาใหม่หน้า
พี่จักฝากสัง กลัวดังเคียดกล้า กลัวผัวนายมา ร่ำรู้
[/BLOCKQUOTE]

จักโมโห โกธาว่าชู้ จาด่าหย้อ หลายราย
คันว่าน้อง ที่ข้องใจหมาย บ่เหยืองเบื่อชาย หน่ายชังตัวข้า
สัพพะสิ่งของ เงินทองเสื้อผ้า หล้างเก็บริบรอม เหมียดไว้
ย้อนบ่ดีกิน ดีทรงดีใช้ จิ่งหลบหลีกหน้า หนีมา

[BLOCKQUOTE]
พี่ไขเรียบร้อย แต่งถ้อยกลอนจา รำพันมา แต่เค้าแต่ต้น
หลอนจาเกิน คำเดิมล่วงป้น ใจนายบ่ดล ถูดทัด
วาจาแปง หลอนผิดแผกพลัด บ่จับถูกต้อง หูนาย
พอขอน้องรัก แม่แก้วสีผาย อย่าติเตียนชาย นินทาด่าหน้า
[/BLOCKQUOTE]

คำโศกา เกิดในใจข้า จิ่งแปงคำมา ฟู่น้อง
บ่สู้เกาะเกลียว ติดเกี้ยวจ่องคล้อง เหตุแปงแสร้ง ยามเมา
ใจแตกฟุ้ง หย่านหยุ้งกวนเกา ซ้ำปัญญาเบา ทุ่นช้าบ่เหลี้ยม
เท่ามีวิสัย ยาวพอฅืบเหยี้ยม ก่อยอดทำเพียร ร่ำพิจ

[BLOCKQUOTE]
จักดาบ่สม อารมณ์ใฝ่ฅิด แปงรอดเจ้า ทังอาย
หลอนว่าน้อง ที่ข้องใจหมาย ง่อมงันนาย เมื่อเยียะหูกฝ้าย
อยู่หอเรือนนาย กวักไหมปั่นด้าย มโนนาย ค่ายนัก
หื้อไปวานเขา ที่เจ้าเคยรัก มาอ่านหื้อ ญิงฟัง
[/BLOCKQUOTE]

จักไขวาทํ แม่วังทุ่นตื้น กับแม่พิงไชย เชี่ยวพื้น
ผ่าสูนกัน มอกดังฅะครื้น เสียงฅลื่นต้อง ฟองเฟือน
จักลือกระเทือน ทั่วเมืองโลกใต้ หื้อฝูงฅนลือ เล่าไว้
คันไผประสงค์ เก็บมาอ่านใช้ เที่ยงสนั่นใต้ ดินเฟือน

มะโนเนือง สุดเสี้ยงเสียหนี้ เท่านี้สู่ ดาฟัง
ก่อนแหล่ นายเหย ฯ

จบบริบูรณ์

น้อยไชยา
ท้าวสุนทรพจนกิจ (บุญมา สุคันธกูล)
บันทึกจาก เว็บบอร์ด"คำไทคำถิ่น"
(ขอขอบพระคุณท่านเจ้าของต้นฉบับอักษรล้านนาเป็นอย่างสูงมา ณ ที่นี้) [HR]
น้อยไชยา- พวงดอกไม้เบ่งบานสลอน ฝูงภมรพู่เผิ้งสอดไซ้
ดอกภิคุลหองเพิ่นต้นใต้ ลมพัดไม้มาสู่บ้านตู
รู้แน่ซัดเข้าสอดสองหู ว่าสีชมพู ถูกปล้ำเค้าเนิ้ง
เค้ามันตายปลายมันเสิ้ง ลำกิ่งเนิ้ง ตายโค่นทวยแนว
ดอกภิคุล ค็ครืดอกแก้ว ไปเป็นของเพิ่น แล้วเนอ

แว่นแก้ว-เตมเค้าเนิ้ง กิ่งมันบ่ถอน บ่ไหวฅลอนเฟือนช่างหมั้นแท้เล้า
ตามคำลมเพิ่นพัดออกเข้า มีแต่เค้าไหวสั่นฅลอนเฟือน
กิ่งมันแท้บ่แส่เสลือน บ่เหมือนลมเชย รำเภิยค็ชนั้น
ใจคำยิงนี้หนิมเที่ยงหมั้น บ่เปนหองเพิ่นฅนใด
ยังเปนกจกแว่นแก้วเงาใส บ่ไหวข้อนเหงี่ยง ช้ายเนอ

น้อยไชยา- ตัวพี่น้อยจักขอถาม ตามคำลมเพิ่นมาเล่าอู้
ว่านายมีชู้ บ้านวังสิงห์ฅำ ฝ่ายทังพุ้นเพิ่นมาใส่มาจำ
บ้านวังสิงห์ฅำ เพิ่นมาหมั้นค็ไว้แล้ว
ทางฝ่ายปั้นตัวน้องนางแว่นแก้ว ค็ตกลงแล้วบ่ใช่คาหา
เพิ่นจะกินแขกแต่งการค็วิวาห์ เมื่อใดชาพี่น้อยใคร่รู้เค้า
ส่วนไชยาบ่สมเพิ่นเจ้า เพราะเขียมเข้าของเงินธอง
ฝ่ายทางนายบ่หมายเกี่ยวข้อง มาละหมองต่ำคล้อยเนอ

แว่นแก้ว- ตัวน้องนี้บ่หล่าใหลหลง การตกลงค็ยังบ่แล้ว
จิ่งเชิญตัวพี่มาห้วยแก้ว เพราะใคร่รู้คำอู้คำจา
จิ่งเชิญน้อยพี่มาเปิกสา จักว่าใดชาตัวน้องค็ใคร่รู้
การที่มาฟู่อู้ จะเอาเปนชู้คาว่าเอาเปนเมีย
ฤาจักลับล้างลืมลายหน่ายเสีย บ่เอาเปนเมียฤาจักธิ้งเสียแล้ว
ฤาเอาเปนเมียนางช้างแก้ว อยู่เปนคู่ข้างเทียมฅิง
ขอบอกนางหื้อแน่ใจจิง บ่อำพรางนาตน้องเนอ

น้อยไชยา- บ่จุหลอกน้องหื้อหม่นหมองหมาง บ่ล่อลวงพรางแม่นางร่างแฅ้ว
พี่หมายเอาเปน เมียนางช้างแก้ว บ่หื้อฅลาดแฅล้วเรื่องคำสีเนห์
หลอนแก้วน้องใจยังบ่เหว เที่ยงสมครเนเหมือนพี่คึดเล้า
หลอนพี่จุค็ยังล่ายเจ้า ขอหื้อฟ้าผ่าหัวแม่เมียตาย
ลูกแม่ยิง อู้เหล้นค็บ่ดาย ลูกพ่อชายอู้แท้ค็บ่พลั้ง
หลอนนางตายไปเปนไก่ตั้ง พี่น้อยจักตายเปนฅืน
ฟู่บ่ถูกวันพรูกค็บ่ขืน ฟู่เมื่อฅืนทึงบ่ขืนเมื่อเช้า
การรักกันหองข้ากับเจ้า เปรียบเหมือนเหล้ากับพาง
ปากคำใดพี่ค็ทึงอ้าง บ่ใช่จางจากน้องเนอ

แว่นแก้ว- หลอนว่าแท้ เหมือนดั่งคำจา น้องขอสัญญากับตัวพี่น้อย
บ่ขอรักใผซักเท่าเกิ่งก้อย ขอรักพี่น้อยไชยานี้ค็ฅนเดียว
ฅนอื่นนับร้อยทึงบ่แลบ่เหลียว จะขอรักเดียวชายเดียวค็เท่านี้
หลอนว่าน้องจุฤาสับปหลี้ ขอหื้อฟ้าผ่าหัวพ่อผัวตาย
ลูกแม่ยิงบ่ใช่ว่าบ่ดาย ลูกพ่อชายขี้จุค็แท้ ๆ
กินค็ยังทึงแก่ สเลียมยำใส่แย้ บเขือแช่ยำใส่เทา
คอนพี่น้อยไชยารักแท้ข้าเจ้า ค็ยินดีจิ่มแท้เนอ ฯ

ความเห็น :

ในฉบับของ อำนวย กลำพัด ข้างล่างนี้เป็น
....ดอกภิคุลของ"พี่"ต้นใต้ ลมพัดไม้มาสู่บ้านตู
ซึ่งฟังดูแล้วบ่ใคร่ลงตัว
เพราะ "พี่" กับ "ตู" เป็นสรรพนามบุรุษที่หนึ่ง เหมือนกัน
ในขณะที่เนื้อความต้องการแสดงความแย้งกัน ดังนั้นฉบับข้างตันน่าจะถูกต้อง
....ดอกภิคุลของ "เพิ่น" ต้นใต้ ลมพัดไม้มาสู่บ้าน "ตู"
คือ ดอกพิกุลของ"เขา"ต้นทิศใต้ ลมพัดไม้มาสู่บ้าน"ฉัน" (ตู-ตูข้า)

อย่างไรก็ดี ผมชอบที่จะใช้คำว่า "ของ" แทนคำว่า "หอง"
หรือ "แถม" แทนคำว่า "แหม" ในภาษาเขียน
เพราะโดยรูปคำที่ถูกต้องแท้จริงน่าจะเป็นตัว "ข" และ "ถ" มากกว่า
เว้นแต่จะเป็นการออกเสียงแบบภาษาพูด ซึ่งอาจเพี้ยนไปบ้างตามลิ้นของพื้นถิ่น
(เช่น แหมคำ-อีกคำ อีกประเดี๋ยว , แหมเทื่อ-อีกครั้ง)

คำว่า ตู นั้น ปัจจุบันไม่พบว่า่มีใครใช้กันแล้ว
บางทีอาจจะคิดว่าไม่สุภาพ เหมือนคำว่า คิง-ฮา
ทั้ง ๆที่โดยความหมายแล้วน่ารักมาก คิง=ตัว ฮา=รา,เรา
หรือคำว่า "ข้า" คนสมัยก่อนจะใช้เมื่อพูดกับพระสงฆ์องคเจ้า
เป็นการแสดงความนอบน้อมว่าตนเองเปรียบเสมือนเป็น "ข้า"(ของพระเจ้า-ข้าพเจ้า)
แต่เดี๋ยวนี้คงไม่มีใครใช้กันแล้ว

คำว่า
"ทิ้ง"
เหตุที่ใช้ตัว "ธ" ก็เพื่อรักษาเสียงตัว ท ตามสำเนียงภาคกลาง
โดยปกติแล้วภาษาล้านนา มักจะใช้
ขว้าง
เช่น
"ขว้างเรี่ย"
คือ ทิ้งเรี่ยราด
ส่วน ทอดทิ้ง ใช้
"ทุมทอด"
(ภาษาเก่า)
อีสานใช้
"ทิ่ม"
ในความหมาย ทิ้ง ส่วนละทิ้ง ใช้
"ปา"


(ส่วนทัดที่ว่า "บ่ไหว ฅลอนเฟือน ช่างหมั้นแท้เล้า
น่าจะเป็น "บ่ไหว เฟือนฅลอน ช่างหมั้นแท้เล้า"
เพราะสัมผัสคล้องจองกับประโยคแรกมากกว่า
ส่วน "แส่เสลือน" น่าจะเป็น "แซเสลือน" ซึ่งความหมายเท่ากับ แชเชือน
คือ ไถล ไม่ตรงไปตรงมา)

ขอขอบคุณสำหรับต้นฉบับอีกเทื่อนะครับ
โดย ลุงหนาน [29 เม.ย. 2547 , 08:04:55 น.]